Từ Stories of Your Life and Others nhìn về Exhalation: Stories, một tuyển tập chắc tay hơn của Ted Chiang
Lúc viết bài review về cuốn Stories of Your Life and Others hôm trước, mình gặp khá nhiều khó khăn trong khoản chấm điểm cho nó. Nguyên nhân là như đã nói trong bài review đấy, quyển này gần với một tuyển tập ý tưởng hơn là một tuyển tập truyện ngắn, và hồi mới đọc lần đầu, mình đã bị cái ý tưởng hớp hồn đến mình không còn để tâm đến thứ gì khác nữa. Nhưng trong lần review này, mình đã đọc lại nó, và vì đã biết trước những ý tưởng của truyện là thế nào rồi, đồng thời cũng đã có thêm gần chục năm kinh nghiệm đọc rồi, các chỗ lôm côm trong bản thân cách dẫn dắt truyện trở nên rõ rệt hơn hẳn.
Thế là thành ra, mình chẳng rõ nên cho điểm nó ra sao nữa. Nếu chấm theo kiểu lần đầu đọc, tức chấm theo cái trải nghiệm “mù” mà phần lớn mọi người hẳn sẽ có khi bước vào quyển này, nó bét ra cũng phải 8.5 đổ lên. Nếu chấm theo kiểu cảm nhận của lần đọc lại, khi điểm mạnh nhất của câu chuyện là sức sáng tạo của ý tưởng đã phần nhiều mất hiệu lực, thì nó rơi vào khoảng 7.5 - 7.75 thôi. Tụt như thế cũng chẳng có gì là nặng, và thậm chí còn cho thấy Stories of Your Life and Others cũng khá chất lượng khi không bị tụt điểm nhiều ngay cả sau khi bị “bẻ răng.” Nhưng vì sợ sẽ làm anh em có cái nhìn sai lệch về truyện, rốt cuộc mình đã lấy một thằng ở khoảng giữa, ấy là 8.0, làm điểm cho nó.
Tình cờ thì con số ấy cũng bằng đúng cái điểm một tuyển tập khác của Ted Chiang mình từng review trong group, đó là Exhalation: Stories.
Như anh em có thể thấy, ngoài cái điểm ra, bài review về Exhalation: Stories của mình còn giống cả bài Stories of Your Life and Others về mặt nội dung nữa, với các điểm khen chê chủ đạo đều y xì đúc nhau, khác chăng chỉ là các thể hiện. Đó là bởi Ted Chiang có một cái phong cách rất bất biến, thành ra truyện của ông anh nhìn chung đều có những thế mạnh điểm yếu như nhau cả.
Tuy nhiên, anh em đừng nghĩ phong cách bất sẽ biến đồng nghĩa với việc Chiang không thay đổi gì nhé. Các truyện trong cuốn Exhalation: Stories ra đời cách Stories of Your Life and Others tầm chục năm, và với các truyện thuộc tuyển tập này, ông anh biết cách lồng ghép ý tưởng vào những mạch truyện cần thiết sao cho tự nhiên hơn, đỡ có cái kiểu để cốt chen chúc và đạp vào mồm nhau trong quá trình lột tả ý tưởng. Giọng văn của Chiang cũng dễ nuốt hơn trước, biết cách tạo cân bằng giữa kiểu kiến thức khô và tình cảm mềm mại hơn, thế nên ít gặp các đoạn làm người đọc trơ lì ra trong khi đáng lẽ đang cần cảm xúc.
Nói chung là Exhalation: Stories không phải là một màn lột xác ngoạn mục hay gì đâu. Nó vẫn duy trì phong cách đội ý tưởng lên đầu, vẫn chỉ là “truyện” trên danh nghĩa thôi. Tuy nhiên, chúng nó vẫn thể hiện được rằng tay viết của Chiang đã trở nên chắc hơn sau một thời gian cầm bút. Sau khi đọc Stories of Your Life and Others, anh em cũng nên ngó thử qua Exhalation: Stories để xem tác giả đã dần vững tay thế nào nhé.
***
Bài gốc được đăng trong group Hội thích truyện Sci Fi trên Facebook. Cùng ghé chơi group để thảo luận về bài viết hoặc đọc thêm các bài tương tự, bạn nhé.
↓