Trong bài review về cuốn The Freeze-Frame Revolution ngày hôm qua, mình có nhấn rất mạnh là nếu anh em nào có tính đọc nó thì cũng đừng hy vọng quyển này đến cuối cùng sẽ giải đáp trọn vẹn mọi nhẽ. Nó chỉ giải quyết xong cái mạch nổi loạn chính thôi, sau đó bỏ lửng tất cả những câu hỏi xung quanh thế giới của mình. Thậm chí đến cả cái kết của nó cũng để khá mở, với số phận của các nhân vật rất vô định, và đến cuối còn được tác giả bồi thêm một cú khiến mọi sự càng thêm phần vô định nữa chứ. Rất may là bro Watts viết khá khéo tay, thế nên đến cuối truyện không làm độc giả thấy hụt hẫng gì (mấy <(“) ).
Cái kiểu để tác phẩm mở toang hoác như thế làm mình nhớ lại một thanh niên thuộc mảng SFF khác cũng cực giống The Freeze-Frame Revolution. Nó cũng bỏ lửng nhiều phần về thế giới, và cũng để lại một cái kết vô định, nhưng không khiến ai thấy cáu tiết. Thanh niên đấy là season 1 của Stranger Things.
Như anh em biết rồi đấy Stranger Things có cái mạch cốt chính là việc đi tìm một thằng cu bị bắt cóc, nhưng trên đường thì tòi ra nguyên cả tỉ thứ bí hiểm, bao gồm một chiều không gian quái dị gì đấy tên là Upside Down, một lũ quái vật tên demogorgon, một cơ quan chính phủ bí ẩn, một con bé với siêu năng lực, và đủ thứ trời ơi đất hỡi khác. Đến cuối season 1, ngoài việc thằng nhóc kia được xách cổ về ra thì chẳng có cái gì được làm sáng tỏ hết. Chẳng ai biết cái Upside Down từ đâu mọc ra, bọn demogorgon là cái của khỉ gì, vụ con bé kia tóm lại là thế nào, và chốt lại cả season là một cảnh rất ghê rợn, cho thấy mọi thứ không hề ổn tí nào.
Dù bỏ lửng rất nhiều tình tiết (bản thân cái series còn đã chế nhạo hành động ấy của chính mình bằng một cảnh trong tập cuối, lúc bọn trẻ con chơi D&D và chửi thằng GM không chịu khai thác mọi thứ mình bày ra gì cả), cái season đấy vẫn được hưởng ứng rất nồng nhiệt. Một phần là bởi hiếm series nào chỉ làm một phần rồi thôi, thế nên thiên hạ kỳ vọng những thứ bỏ không sẽ được khai thác ở các season tiếp theo, nhưng phần quan trọng nhất là nó đã được viết một cách rất ổn, phối hợp đủ mọi yếu tố từ không khí đến cốt để về cuối người xem cảm thấy hài lòng. Kể cả nếu không có các season sau, season 1 của Stranger Things sẽ vẫn có thể là một tác phẩm đứng độc lập rất ngon lành.
Khổ nỗi Netflix cứ trâu bò bôi thêm ra, với chất lượng xuống dần đều. Thà rằng để im cho season 1 kết luôn có phải đẹp rồi không?
Nhưng xét cho cùng, mùi tiền thơm phưng phức như thế thì bố con thằng nào nhịn được <(“)?
Còn một trường hợp khác cũng tương tự Stranger Things ở khoản bỏ lửng thì ngon nhưng về sau tự nhiên lại bôi tiếp ra theo kiểu rất dại, ấy là series Foundation của Isaac Asimov.
Foundation ban đầu chỉ là một trilogy thôi (đúng hơ là một chuỗi truyện ngắn, về sau tổng hợp thành trilogy), xoay quanh sự trỗi dậy của một đế chế thiên hà mới trong khi đế chế cũ ngày một rệu rã và rốt cuộc là sụp đổ. Đến cuối trilogy gốc, mọi thứ mới đi được đâu khoảng 200 năm gì đó, trong khi phải 1000 năm thì cái đế chế mới kia mới thực sự chào đời (ít nhất theo xác suất tiên đoán thì vậy). Mọi thứ bị bỏ rất lửng lơ, thậm chí còn nặng hơn cả The Freeze-Frame Revolution và Stranger Things. Tuy nhiên, cũng như hai thằng đấy, kể cả nếu có để series chấm hết ở đó thì cũng chẳng đến nỗi khó chịu lắm, vì người đọc có thể suy diễn tiếp được do các thứ nền tảng đã có sẵn đấy rồi.
Mệt cái là gần 20 năm sau, Asimov bị NXB nài kinh quá nên đã cầm bút lên viết tiếp sequel. Và dù giọng văn có lên tay thật đấy, Asimov lại chẳng biết phải làm gì với cái series nữa, thế nên câu chuyện trở nên ngáo hơn hẳn. Thế rồi về sau, ông rốt cuộc cũng chẳng cho ra được cái kết cụ thể nào hết, chỉ đơn thuần đẩy nó đi từ điểm bất định này lên điểm bất định khác, mà cái điểm bất định mới ấy lại được xây trên một cái nền ngáo đá cơ. Thế là Asimov lại đi chữa lợn lành thành lợn què, phá hỏng cả một series hết sức kinh điển.
Đôi khi có chút bất định chưa chắc đã là xấu đâu.
***
Bài gốc được đăng trong group Hội thích truyện Sci Fi trên Facebook. Cùng ghé chơi group để thảo luận về bài viết hoặc đọc thêm các bài tương tự, bạn nhé.
↓