Thường thì trước khi sáng tác, các tác giả sẽ có một đường hướng vạch ra rất rõ. Họ biết mình sẽ bắt đầu ở A và kết thúc ở E, và ở giữa sẽ phải có B, C, D xảy ra.
Nhưng kế hoạch vạch ra thì thế thôi, còn áp vào thực tế thì cực kỳ khó giữ hướng. Có thể đang viết dở chừng thì có cảm hứng mới nên cho nhân vật tẽ nhau, tạo thành mạch truyện mới. Có thể tự nhiên viết nhận ra bất hợp lý thì lại phải quẹo đường khác. Có thể mê mải xây dựng thế giới quá vô tình chạy tít ra tận đâu, không về lại mạch chính được. Có thể vì tham nên cứ bôi ra mãi, thêm thắt loạn xạ để rồi vô tình tự đốt cầu và không thể quay về được nữa,... Những trường hợp như thế này được gọi là tự dí mình vào góc chết (writing himself into a wall). 2 ví dụ lớn nhất ở Sci Fi và Fantasy mà ta có thể thấy là franchise Assassin's Creed và franchise Game of Thrones.
Đọc mấy cuốn đầu trong bộ A Song of Ice and Fire (bộ truyện dùng để chuyển thể Game of Thrones) cũng như mấy game Assassin's Creed đầu thì ta thấy người viết có đường hướng rất rõ ràng. Vấn đề là đường hướng gốc của cả 2 ban đầu chỉ gói gọn trong một triology, nhưng càng về sau thì càng phình lên quá đà. A Song of Ice and Fire thì cứ liên tục tạm ngưng mạch truyện để đẻ ra mạch và nhân vật mới, và mạch cũ đang phát triển nửa chừng thì có thể sẽ quay ngoắt cục diện 180 độ và phóng vọt theo một hướng khác. Assassin's Creed thì vì tham nên cứ bôi nhây mãi mạch chính ra, bổ sung ngày một nhiều các tình tiết đá nhau loạn xạ, và cái cốt dù trên lý thuyết là không có mạch nhánh nào hết mà cứ loạn cào cào lên.
Hậu quả là bây giờ A Song of Ice and Fire còn mỗi 2 quyển thôi mà Martin cứ nấn ná mãi bởi vì thế giới bây giờ khổng lồ quá, chẳng hiểu phải chốt ra sao, và gần như toàn thấy viết prequel với lore với làm cố vấn cho phim để câu giờ. Assassin's Creed thì thẳng thừng bỏ con giữa chợ, mặc xác Desmond đấy (theo đúng nghĩa đen) và cứ đi loăng quăng làm... gì đó. Cả 2 thứ còn mang tính trọng tâm của 2 franchise hiện thời là series TV của HBO (đối với A Song of Ice and Fire) và các tựa game (đối với Assassin's Creed) ngày một rời xa gốc rễ của mình. Game of Thrones season gần đây bắt đầu buff giáp cho nhân vật chính và càng lúc càng thấy giống Lord of the Rings, còn Assassin's Creed thì đang dần trở thành Skyrim với parkour (với ngay cả parkour cũng nhảm dần đều).
Nếu có ngày 2 series này mà khép lại được (chữ NẾU cần viết hoa, in đậm, gạch chân), chưa chắc ta sẽ nhận được một cái kết thực sự thích đáng. Nhưng thôi, ít nhất kết lại được còn đỡ hơn là cứ sống dở chết dở, thế nên vẫn hy vọng có ngày bro Martin và Ubishit sẽ đi được đến cuối con đường.
***
Bài gốc được đăng trong group Hội thích truyện Sci Fi trên Facebook. Cùng ghé chơi group để thảo luận về bài viết hoặc đọc thêm các bài tương tự, bạn nhé.
↓