Tác giả: Hugh Howey. Dịch giả: Nguyễn Thành Long
Thể loại: Tiểu thuyết khoa học giả tưởng
Mức độ yêu thích: 10/10
.
.
“Chúng ta sống trong hiện tại, nhưng hạnh phúc của ta lại phụ thuộc rất nhiều vào tương lai. Tâm trạng của ta không chỉ cấu thành từ trải nghiệm mà còn cả kỳ vọng nữa”.
Cách đây 2~3 năm gì đó, tôi tình cờ biết đến cuốn “Trạm tín hiệu số 23” và rất tò mò về quyển sách này, nhưng vì muốn mua giảm giá trên Tiki nên chờ đợi suốt gần một năm mới mua. Lúc mua được và đọc xong thì tôi thấy rất có lỗi với dịch giả, vì sách hay như vậy mà tôi không mua sớm! Nên nay sau một thời gian đủ dài để quên bớt nội dung truyện, tôi đọc lại lần nữa để viết được bài review “tử tế” nhằm chia sẻ cảm nghĩ của mình về một quyển sách hay, đồng thời quảng cáo dùm dịch giả luôn.
“Trạm tín hiệu số 23” là câu chuyện kể ở ngôi thứ nhất về một anh lính đã giải ngũ sau nhiều cuộc chiến máu lửa giữa người Trái Đất và các giống loài ngoài hành tinh. Suốt truyện, độc giả không biết tên nhân vật chính vì anh này chỉ xưng “tôi”, trong review này sẽ gọi là “Anh 23” để dễ nhận biết. Bối cảnh truyện có lẽ gần cuối thế kỷ 23, vì năm 2245 còn được gọi là “vài thập kỷ trước”. Trạm tín hiệu thực chất là một loại hải đăng trong không gian, phát tín hiệu để ngăn các thể loại tàu vũ trụ tông trúng thiên thạch, thay vì ngăn tàu biển tông trúng đá ngầm hoặc kẹt vào bãi cạn. Trạm tín hiệu số 23 nằm ở rìa Khu 8, gần lấn vào Khu 9, có hình dáng một chiếc lon sắt cũ kỹ rỉ sét do đã qua quá nhiều lần bảo trì, nhưng vẫn kiên cường chống đỡ các đợt công kích thường xuyên và mãnh liệt của mưa sao băng hoặc vật thể bay không xác định. Trạm viên – chính là Anh 23 – điều hành trạm với kinh nghiệm của một trong những phi công giỏi nhất thời chiến và những cảm xúc bị kiềm nén của một người lính sống sót sau khi toàn đại đội của mình tử trận trong cuộc chiến chống sinh vật ngoài hành tinh.
Vì truyện này thuộc thể loại khoa học giả tưởng nói nhiều về các môi trường sống thời tương lai, các giống loài không thuộc Trái Đất, và nhất là những công trình khoa học kỹ thuật ngoài sức tưởng tượng của tôi, nên tôi vừa đọc vừa cố hình dung chứ không hoàn toàn hiểu rõ. Tuy vậy, vì tác giả tập trung miêu tả diễn biến cảm xúc của nhân vật chứ không quá chú trọng vào phần kỹ thuật nên sách cũng không đến nỗi khó đọc. Ở lần đọc đầu, tôi đã đặc biệt ấn tượng với “hòn đá nuôi”, đến lần đọc thứ hai, tôi háo hức chờ đến chương đá nuôi và cười không ngớt trước những đoạn đối thoại vô cùng chợ búa giữa Anh 23 và hòn đá này. Nó cũng tương tự với tình bạn giữa Robinson và trái dừa. Tự dưng tôi nghĩ nếu rơi vào hoàn cảnh phải sống một mình giữa mênh mông trời biển hoặc bao la vũ trụ, tôi nhất định cũng phải tìm một vật gì đó để trò chuyện, hoặc bét nhất cũng sẽ tự trò chuyện với chính mình, không thì não tôi sẽ phát điên mất.
Làm trạm viên điều hành một “hải đăng” ngoài không gian tức là suốt nhiều năm tháng sống ngoài vũ trụ, cách xa đồng loại loài người, chỉ liên lạc bằng các hạt phân tử rối, và từng giây từng phút không quên được ý nghĩ bi quan rằng mình có thể mất mạng bất cứ lúc nào. Như thể vậy còn chưa đủ tiêu cực, Anh 23 luôn day dứt trằn trọc với quá khứ trong quân đội, với những chuyện mình đã – đang – sẽ làm, và mỗi ngày đều đến đứng đối mặt với cánh cửa dẫn ra ngoài vũ trụ, bị thôi thúc một cách đen tối để bước ra vùng không gian lạnh lẽo tăm tối, bước thẳng vào cái chết cô độc và chóng vánh.
“Nhưng vẫn còn đó cái cảm giác căng thẳng, lo âu từng giây một, còn đó cái cảm giác biết rõ rằng mình có thể đi đời trước khi kịp cất tiếng gọi mẹ. Chỉ cần một tiếng huýt gió, và sau đó sẽ là một đám mây đỏ. Hoặc như ở đây, một tiếng bùm lớn, tiếng chân không cân bằng tỷ suất xì xì, và rồi cái chết ngộp trong lạnh lẽo”.
Đọc được 3/5 truyện thì tôi đinh ninh rằng “Trạm tín hiệu số 23” sẽ chẳng có tình cảm nam nữ, nhưng rốt cuộc đã xuất hiện không chỉ một mà còn nhiều nhân vật nữ, mỗi người đều có nét đặc sắc riêng. Ngoài những đoạn đối thoại chết cười giữa Anh 23 và hòn đá nuôi, truyện cũng không hề thiếu những câu hài hước, có lúc là châm biếm, nhưng phần lớn là gây cười một cách trong sáng, hoàn toàn hợp với độc giả nữ.
“Phản ứng của NASA với những thứ họ sợ rất kỳ cục. Họ rất dị ứng các dạng thức sống chưa xác định, nhưng cứ mở mồm ra là lại nói về nó. Họ kiểu như mấy thằng choai choai bàn chuyện chăn gối ấy”.
Cuốn sách nhỏ mỏng với nội dung không dài này lại chứa đựng những thông điệp to lớn và cao đẹp, kêu gọi người đọc mở lòng ra chấp nhận sự yếu đuối của sinh linh khác, chú ý quan tâm để thấu hiểu cảm xúc của người khác, qua đó hành xử với họ - và với chính mình – một cách nhân văn và đúng đắn. Nhưng thông điệp lớn nhất là bài trừ chiến tranh, trân trọng hòa bình, nhất là khi hòa bình đó đạt được nhờ sự giằng xé dữ dội khi chính ta phải quyết định sống chết của người khác.
“Tôi kéo cô sát vào người, không phải để làm tình với cô, chỉ để được yêu thương cô. Được ôm ấp một thứ tốt đẹp và không hoàn hảo và tàn tật trong tâm hồn, và được cảm nhận có người ôm lại những thứ tương tự như thế”.
“… tôi cứ khóc mãi khóc mãi trong khi sỏi đá và thép vụn cứ lộp độp va vào trạm rồi lại văng đi như những giọt nước mắt nhỏ trong vũ trụ”.
Tiểu thuyết sci-fi là thể loại khó dịch vì nhiều thuật ngữ chuyên môn, miêu tả những điều nặng chất khoa học kỹ thuật, thế nhưng dịch giả đã làm rất tốt trong cuốn này. Tôi không nhớ rõ trong “Trạm tín hiệu số 23” có lỗi chính tả hay lỗi biên tập nào không (hình như là không). Văn phong của cả tác giả và dịch giả đều dễ hiểu dễ đọc. Khi giở xem trang cuối sách, tôi rất ngạc nhiên ngưỡng mộ vì phát hiện người dịch cũng chính là người đã minh họa và thiết kế bìa, phần thiết kế đậm chất sci-fi. Vì đã nói từ đầu review rằng tôi đọc cuốn này lần 2 và viết review nhằm mục đích quảng bá cho dịch giả, nên tôi xin quảng cáo luôn rằng đến thời điểm này (tháng 7-2021) trên Tiki vẫn còn hàng hai cuốn của dịch giả Nguyễn Thành Long là
__ Trạm tín hiệu số 23
__ Sáu đợt thức tỉnh
Cả hai cuốn đều thuộc thể loại sci-fi, rất hay và đáng đọc. Các bạn hãy thử đọc để bị quyến rũ luôn nhé. Sách phải bán được thì dịch giả mới có thể tìm và dịch tiếp những cuốn thú vị khác thuộc thể loại này. Mại vô mại vô ah~ 🤓
(Sea, 5-7-2021)
***
Bài gốc được đăng trong group Hội thích truyện Sci Fi trên Facebook. Cùng ghé chơi group để thảo luận về bài viết hoặc đọc thêm các bài tương tự, bạn nhé.
↓