Chuyển đến nội dung chính

Tính chủ quan của khái niệm "hay"


 Trong bài Tam Thể hồi trưa, có một bạn có hỏi rằng cuốn đó có hay không để còn đọc. Vụ này làm mình nhớ đến một câu chuyện hồi trước từng nghe, đại để như sau:

Một ngày nọ, có anh thanh niên đi sang một cái làng khác để mua ít vải. Sau khi đi mãi mà chẳng thấy cái làng đâu, anh này bắt đầu nản chí và tính chuyện quay về. Đúng lúc đó thì anh ta trông thấy gần đấy có một ông cụ đang lui cui cuốc đất, và liền đến gần để hỏi xem mình còn phải đi bao lâu nữa. Tuy nhiên, sau khi nghe anh ta hỏi, ông cụ chỉ bảo, “Tôi chịu,” và rồi cứ đứng im đó nhìn anh ta chằm chằm. Thất vọng, anh thanh niên lại tiếp tục lên đường.

Bất chợt, vừa lúc anh kia đi được một đoạn, ông cụ hô tướng lên từ phía sau, “Thêm hai tiếng nữa là cậu sẽ đến nơi.”

Giật mình, anh thanh niên quay lại và hỏi, “Sao hồi nãy cháu hỏi thì bác lại bảo không biết?”

Ông cụ đáp, “Vì lúc đấy tôi có biết cậu đi nhanh cỡ nào đâu.”

Ok, vậy câu chuyện này liên quan gì đến vụ Tam Thể?

Đơn giản thế này thôi: nếu mình không biết bạn kia định nghĩa thế nào là “hay,” mình sẽ không thể biết được liệu quyển đó sẽ như thế nào đối với bạn kia.

Cũng như việc mỗi người có một tốc độ đi riêng, và ông lão kia cần biết anh thanh niên có tốc độ thế nào thì mới áng chừng được thời gian cần thiết để đến làng (hay nói cơ học hơn tí thì là biết D rồi nhưng chưa có S thì sao tính nổi T 🐧 ), chúng ta mỗi người đều có một cái gu đọc khác nhau, và sẽ có cách định nghĩa về việc thế nào mới là một tác phẩm hay khác nhau, khiến cho nếu không biết gu nhau thì rất khó mà nói được cái gì sẽ là hay dở đối với nhau. Một quyển hay với người này có thể sẽ như tra tấn với người khác, và một quyển khiến người này ngủ gật sau 3 trang lại sẽ có thể khiến người kia lật giở xoành xoạch không buông ra được. Chẳng có một cái khái niệm nào gọi là “hay” tiêu chuẩn cả, và đi kèm với nó sẽ là chẳng bao giờ có một cái review hay lời giới thiệu nào khách quan được 100% hết.

Bởi vậy nên khi được khuyên nên đọc/xem/chơi cái gì, mọi người nên để ý xem khẩu vị người kia khớp mình bao nhiêu phần trăm, sau đó hẵng ra quyết định. Tương tự với khi bản thân là người được nhờ đưa lời khuyên, hãy nhìn xem liệu người kia có hợp với cái thứ mình muốn giới thiệu không, chứ cứ phán dựa trên cảm quan cá nhân thì dễ lệch sóng lắm.

Để lấy ví dụ, dưới đây là một số review rất chất lượng về một số tác phẩm SFF, có điều anh em nào đã ở lâu trong group thì sẽ thấy chúng nó đi ngược hẳn lại những gì mình hay rêu rao. Thế nên anh em cũng đừng nên tin tưởng quá khi mình chê/khen tác phẩm nào, vì cái “hay” của mình chưa chắc đã là cái hay của mọi người đâu 🐧.

-) The Expanse: https://www.youtube.com/watch?v=DP6sQyDHduM

-) Berserk: https://www.youtube.com/watch?v=n7PWiI04vVE

-) To Be Taught, If Fortunate: https://www.youtube.com/watch?v=b1U7X3wNhnw

-) Six Wakes: https://www.instagram.com/p/Bz74-kfl3Ge/

-) The Last of Us Part II: https://www.youtube.com/watch?v=W1pA4mFLyvU

-) Star Wars: The Last Jedi: https://www.youtube.com/watch?v=8qL4lMQQ9IE

***


Bài gốc được đăng trong group Hội thích truyện Sci Fi trên Facebook. Cùng ghé chơi group để thảo luận về bài viết hoặc đọc thêm các bài tương tự, bạn nhé.