Bữa nay mình mới mò thấy một bộ tuyển tập khá thú vị do một tổ chức nghiên cứu có tên CoFUTURES xuất bản, tên là Meteotopia: Futures of Climate (In)Justice.
Trong trường hợp anh em chưa biết, CoFUTURES là một nhóm nghiên cứu cấu thành từ nhiều cộng đồng trên khắp thế giới, còn trụ sở chính thì đặt tại Oslo, Na Uy. Họ tham gia thực hiện các nghiên cứu trong nhiều lĩnh vực khác nhau, bao gồm nghiên cứu công nghệ, nghiên cứu chính sách, nghiên cứu nghệ thuật,… về các vấn đề tương lai của thế giới. Bên cạnh nghiên cứu học thuật, CoFUTURES cũng tham gia sản xuất hoặc tài trợ các dự án nghệ thuật liên quan đến tương lai nhân loại, và Meteotopia chính là một trong những dự án như thế.
Cụ thể hơn, Meteotopia là một tuyển tập 8 truyện ngắn Sci Fi. Đáng chú ý là không như nhiều tuyển tập Sci Fi xuất bản cho thị trường quốc tế, ngoài phần lời nói đầu với giới thiệu ra, cái cuốn này không mang tí hơi thở Âu Mỹ nào, mà chứa đựng toàn những câu chuyện đến từ các nước đang phát triển ở Nam Mỹ, Châu Phi, và châu Á (tức khu Nam của Địa Cầu), được dịch lại sang tiếng Anh. Chúng bao gồm:
- Eco-humans của Tlotlo Tsamaase (Botswana)
- Jaguar Island của Toni Moraes (Brasil)
- Letters to my mother của Chinelo Onwualu (Nigeria)
- Bittersweet Are The Waters của Mame Bougouma Diene (Senegal)
- The Shadow on the Crystal của Gabriela Damian Miravete (Mexico)
- Carry that weight của Victor Fernando Ocampo (Philippines)
- Carranca của Aline Valek (Brasil)
- The Elevator Era của Soham Guha (India)
Các truyện trên bàn về những đề tài môi trường rất nhức nhối, chẳng hạn như việc từ bỏ nhiên liệu hóa thạch để chuyển sang các hệ thống năng lượng dựa trên các nguồn tài nguyên tái tạo, tạo ra các nền kinh tế và thành phố bền vững trong dài hạn, mối quan hệ giữa lựa chọn cá nhân và lợi ích cộng đồng trong bối cảnh công nghệ và lối sống thay đổi chóng mặt; các bài toán đạo đức mới trong kỷ nguyên khử cacbon, giảm thiểu chất thải cả ở các nước phát triển lẫn đang phát triển, bảo tồn tài nguyên môi trường dựa trên quyền của người bản địa và quyền dân chủ của người dân,… Thông qua các mẩu truyện này, phía CoFUTURES không chỉ muốn truyền bá nhận thức về các vấn đề môi trường tiềm tàng, mà họ còn muốn thúc đẩy một khái niệm là Công bằng Khí hậu: thuyết phục mọi người rằng ta có nghĩa vụ phải tạo ra một thế giới công bằng và bình đẳng hơn, bắt đầu từ việc bảo vệ các quyền con người, đặc biệt là quyền của những nhóm dân cư sẽ phải gánh chịu nhiều hậu quả của biến đổi khí hậu nhất, dẫu rằng họ không trực tiếp chịu trách nhiệm gây ra nó, và thường xuyên bị loại khỏi các cuộc thảo luận liên quan đến đề tài này (chẳng hạn như người dân các nước góp truyện cho cái tuyển tập này).
Vì CoFUTURES đã nhận được tài trợ của Hội đồng nghiên cứu Châu Âu để xuất bản tuyển tập này, thế nên họ đã cho phép tất cả mọi người download miễn phí ấn bản điện tử của nó, hoặc dưới dạng pdf, hoặc dưới dạng epub. Anh em nào có hứng thú với thể loại Cli Fi (truyện về biến đổi khí hậu) hay chỉ đơn thuần muốn thử trải nghiệm các tác phẩm đến từ những nền văn hóa bản thân chẳng mấy khi có dịp tiếp cận thì hãy ngó thử nhé.
***
Bài gốc được đăng trong group Hội thích truyện Sci Fi trên Facebook. Cùng ghé chơi group để thảo luận về bài viết hoặc đọc thêm các bài tương tự, bạn nhé.
↓