Bữa nay mình vừa mới bắt được một tin thú vị, xoay quanh vài cục đá trên trời vừa có giấy khai sinh.
Cụ thể thì cách đây ít lâu, IAU (viết tắt của International Astronomical Union, tức Liên đoàn Thiên văn Quốc tế) mới chính thức công bố tên tuổi cũng như số định danh của một loạt tiểu hành tinh và sao chổi. Danh sách đầy đủ đã được họ đăng tải trên website của WGSBN (một nhóm công tác trực thuộc IAU), và anh em có thể xem full ở đây: https://www.wgsbn-iau.org/files/Bulletins/latest.pdf. Các thông số kỹ thuật như quỹ đạo và vị trí của các thằng mới công bố không được đăng kèm thông báo đấy, mà nó được cập nhật tại một cơ sở dữ liệu có tên MPC (viết tắt của Minor Planet Center, tức Trung tâm Tiểu hành tinh). Nếu quan tâm, anh em có thể tra khảo tên từng thằng ở đây: https://minorplanetcenter.net/db_search.
Trong số các tiểu hành tinh mới có tên tuổi này, có hai thằng rất đáng chú ý. Đứa đầu tiên là 170910 (tên khác là 2004 XE69), được phát hiện hôm 9/12/2004 bởi CSS (viết tắt của Catalina Sky Survey, tức Trạm quan sát Bầu trời Catalina) tại Catalina. Đứa thứ hai là 541508 (2011 QK37 hoặc 2015 RO85), được phát hiện hôm 27/8/2011 bởi T. Kryachko và B. Satovski tại Đài quan sát Zelenchukskaya. Số định danh của bọn này thì có quy tắc phân loại quy củ, nhưng phần danh xưng của chúng nó thì được quy định thoáng hơn, với người/đơn vị khám phá ra bọn nó được tùy ý chọn một nhân vật bất kỳ, miễn sao đã có cống hiến ít nhiều cho khoa học và/hoặc nghệ thuật.
Và có vẻ đội ngũ tại CSS là fan của Epic Fantasy, trong khi cặp đôi tại Zelenchukskaya thì mê Hard Sci Fi, bởi lẽ 170910 và 541508 đã lần lượt được đặt là Brandonsanderson và Liucixin.
Thế tức là hai tác giả SFF hầm hố nhất thời nay đã được lên thiên đường theo nghĩa đen rồi đấy 🐧.
Trong trường hợp anh em chưa biết, Brandonsanderson ở đây là Brandon Sanderson, một trong những cây bút Fantasy với bút lực mạnh mẽ phi thường, một năm cho ra mắt tằng tằng dăm ba quyển tiểu thuyết bestsellers dày gần ngàn trang với chất lượng đồng đều, song bằng cách nào đó vẫn có thời gian làm podcast với đi dạy các kiểu. Liucixin thì là Liu Xicin, phiên bản phiên âm tiếng Anh của Lưu Từ Hân, tác giả bộ truyện Tam Thể huyền thoại, nhà văn Trung Quốc đầu tiên lãnh vinh dự đoạt Giải Hugo (về cơ bản là Oscar của SFF).
Nếu muốn biết thêm thông tin chi tiết về hai tiểu hành tinh này, anh em có thể tham khảo thông tin trên cơ sở dữ liệu của MPC. Thông tin về 170910 (Brandonsanderson) nằm ở link này: https://minorplanetcenter.net/db_search/show_object?utf8=%E2%9C%93&object_id=Brandonsanderson, còn 541508 (Liucixin) thì nằm ở link này: https://minorplanetcenter.net/db_search/show_object?utf8=%E2%9C%93&object_id=541508
Trong hai link đó còn có cả bản đồ tương tác, thể hiện quỹ đạo 3D của các hành tinh mà anh em có thể ngắm nghía từ đủ mọi góc cũng như cho quay vòng vòng để xem các thiên thể đấy sẽ di chuyển thế nào. Mình đã chụp ảnh góc nhìn mặc định của chúng nó bên dưới, với Brandonsanderson là ảnh trên, còn Liucixin là ảnh dưới (đường êlip có cả hai nửa xanh và vàng là quỹ đạo của chúng nó, các đường một màu còn lại là quỹ đạo của các hành tinh trong Thái Dương Hệ).
 |
| (170910) Brandonsanderson = 2004 XE69 (Dữ liệu quỹ đạo tại MPC: https://minorplanetcenter.net/db_search/show_object?utf8=%E2%9C%93&object_id=Brandonsanderson; Bản đồ quỹ đạo tương tác: https://minorplanetcenter.net/db_search/show_orbit?utf8=%E2%9C%93&number=170910&designation=&name=Brandonsanderson&epoch=2022-01-21.0&peri=35.8317232&m=69.82222&node=40.9243592&incl=5.3022454&e=0.15939815&a=2.234067731352245&commit=Interactive+Orbit+Sketch) |
 |
| (541508) Liucixin = 2011 QK37 = 2015 RO85 (Dữ liệu quỹ đạo tại MPC: https://minorplanetcenter.net/db_search/show_object?utf8=%E2%9C%93&object_id=541508; Bản đồ quỹ đạo tương tác: https://minorplanetcenter.net/db_search/show_orbit?utf8=%E2%9C%93&number=541508&designation=&name=Liucixin&epoch=2022-01-21.0&peri=172.6221195&m=197.4993&node=212.8092359&incl=14.0474526&e=0.108062417&a=2.479985911749612&commit=Interactive+Orbit+Sketch) |
Vì cái link bản đồ hơi dài nên mình không đăng ở đây, mà để trong mô tả của ảnh. Nếu muốn tự tay vọc thì anh em vào xem từng ảnh, hoặc không thì vào 2 cái link MPC bên trên và bấn vào nút Interactive Orbit Sketch ngay dưới mô tả của chúng nó nhé.
***
Bài gốc được đăng trong group Hội thích truyện Sci Fi trên Facebook. Cùng ghé chơi group để thảo luận về bài viết hoặc đọc thêm các bài tương tự, bạn nhé.
↓