Hiện đang có một số ý kiến cho rằng nhân cách hóa Opportunity Rover là hơi quá đà. Opportunity Rover chỉ là một thứ trang thiết bị, và ta không nên gán tình cảm con người cho nó để rồi cứ quanh quẩn đưa tin mãi về một cỗ máy hỏng, thay vì chú tâm truyền thông về những bước tiến khoa học kỹ thuật mới.
Nói thế kể cũng không có gì sai, vì đúng là Opportunity Rover chỉ là một cái máy (cổ lỗ sĩ là đằng khác) và nó đã trở thành phế phẩm, thế nên nó không còn đóng góp thêm được gì cho công cuộc thu thập kiến thức của con người nữa. Nhưng Opportunity Rover còn một giá trị khác bên cạnh giá trị vật dụng bình thường: giá trị của một CÂU CHUYỆN.
Ngay từ ngàn xưa, các câu chuyện đã là một công cụ cực kỳ đắc lực để con người có thể lưu truyền lại các bài học, các kinh nghiệm, đồng thời tạo động lực cho xã hội. Ví dụ như Kinh Thánh với những câu chuyện về thiên thần và ác quỷ của nó từng được đem ra để gò cho người thời xưa phải biết thương yêu nhau và không chém giết lẫn nhau, đồng thời tuân thủ một số quy định đạo đức khác nhằm phát triển xã hội. Kinh Do Thái cũng từng có một câu chuyện đầy lôi cuốn về Moses và Pharaoh và 10 đại họa của Ai Cập, và các học giả ngày nay tin rằng đó là một hình thức lưu truyền lại lịch sử cũng như hướng dẫn cách phòng tránh bệnh tật, thiên tai,... Tạm gác khía cạnh tâm linh, tôn giáo của chúng sang một bên, ta có thể thấy rất rõ các câu chuyện đó đã góp phần rất lớn trong việc định hình lịch sử phát triển của loài người.
Việc biến Opportunity Rover thành một câu chuyện cũng có ý nghãi tương tự như thế. Ta có thể sẽ rất khó nhớ được ngày tháng năm các vệ tinh và tàu thăm dò được phóng lên, giai đoạn hoạt động của chúng trong lịch sử. Tuy nhiên, ta sẽ rất dễ dàng nhớ câu chuyện về hành trình 15 năm cô độc của một "chú" Rover bé nhỏ, kiên cường bám trụ trên một hành tinh đỏ khắc nghiệt. Ngoài ra, khích lệ các thế hệ sau quan tâm đến tiến trình chinh phục Sao Hỏa bằng các số má khoa học và những khái niệm mơ hồ như vì "tiến bộ" hay "bước tiến" sẽ không thể nào hiệu quả bằng đặt ra một mục tiêu rõ ràng như "đưa Opportunity về nhà."
Hy vọng thằng chuột sau khi vắt hết cạn sữa từ tuổi thơ con nhà người ta thì hãy làm phim về Opportunity. Một Lion King mới to lù lù ở ngay đây chứ có xa xôi gì đâu 🐧
***
Bài gốc được đăng trong group Hội thích truyện Sci Fi trên Facebook. Cùng ghé chơi group để thảo luận về bài viết hoặc đọc thêm các bài tương tự, bạn nhé.
↓