Chuyển đến nội dung chính

"Bài toán" phát âm tên tuổi trong SFF

 Trong bài về cách mạng công nghiệp ở Westeros hôm qua, mấy ông maester bị lôi ra réo tên khá nhiều. Tình cờ thì hồi trước, đây lại chính là một trong những từ hay bị phát âm nhầm nhất cộng đồng fan ASOIAF. Rất nhiều người phát âm nó là "mai-xtơ," trong khi như ngày nay ta đã biết, cái phát âm chuẩn của nó phải là "mây-xtơ." George R. R. Martin đã từng mấy lần tìm cách chữa cách phát âm cho thiên hạ rồi nhưng độ phủ không cao lắm, và phải đến tận lúc cái phim chuyển thể ra mắt thì nhiều người mới ngớ ra là mình trước giờ toàn đọc sai.


Đây thực chất không phải là một vấn đề riêng lẻ gì, cả trong bản thân tác phẩm lẫn cộng đồng SFF, hay thậm chí là toàn bộ cộng đồng đọc sách nói chung. Các tác giả rất hay bịa tên tuổi ra để tạo sự mới mẻ cho tác phẩm của mình, khổ nỗi rất ít khi những cái này đi cùng với hướng dẫn phát âm.

Nếu may mắn thì ta còn được mấy cái tên trông có vẻ tuân theo nguyên tắc ngôn ngữ bình thường (mặc dù tôi long trọng thề mấy ông tác giả bị cuồng dâm với nguyên âm 🐧 ), chẳng hạn như Arrakis, Andalite, Moiraine Damodred, Yuggoth, Pycelle... và còn có thể loáng thoáng đoán được nó sẽ như thế nào. Cơ mà cái này chỉ dừng lại nếu nó là chuẩn ngôn ngữ ta quen thuộc thôi. Nếu nó mà chạy sang mấy ngôn ngữ khác như kiểu Muad'Dib hay Avasarala thì kèo đã bắt đầu căng như dây đàn rồi 🐧. Còn nếu hứng lên thì mấy ông bỏ hết bảng chữ cái vào một cái máy xay xong xem nó nhả ra cái gì thì tương luôn cái đấy vào sách không cần nhìn, với thành phẩm là những thanh niên như Phssthpok, WxrtHltl-jwlpklz, Bgwjjilligkkk, Mxyzptlk, với X Æ A-12 (Elon chơi ác vl 🐧 ) thì GG luôn.

Chưa bao giờ tôi lại cảm thấy cái từ Cthulhu nó lại dễ đọc đến thế sau khi gõ xong mớ trên 🐧.

Cũng may là thời nay thì audiobook phát triển lên rất mạnh rồi, thế nên ta ngay từ đầu đã có sẵn một phiên bản chuẩn nhất về cách phát âm, chưa kể ta còn có nguyên cả một cộng đồng Youtube rất hùng hậu, giúp lan tỏa cái phương thức đọc chuẩn đến cho cộng đồng fan một cách rất hiệu quả.

Mặc dù tất nhiên, việc ta có chấp nhận cách phát âm chuẩn của nó hay không thì lại là chuyện khác 🐧. Nếu đã tự bịa âm để đọc mấy cái tên đấy từ trước khi biết cụ thể phải vặn mỏ thế nào thì kể cũng hơi khó chấp nhận sửa sau khi được nghe bản chuẩn. Như tớ bây giờ vẫn chưa thấm nổi việc Cú Chulainn phải phát âm là "kư hìu-lền," và vẫn réo tên hắn là "cú chu-lên" như thường các ấy ạ 🐧.

Anh em còn quả tên nào đến giờ vẫn thấy trẹo mồm không?

***


Bài gốc được đăng trong group Hội thích truyện Sci Fi trên Facebook. Cùng ghé chơi group để thảo luận về bài viết hoặc đọc thêm các bài tương tự, bạn nhé.