Hôm nay trên feed youtube tự nhiên recommend cái clip này, và thế là nhớ lại một bộ phim Techno-Thriller/Sci Fi Noir khá hay từ chục năm trước, nhưng gần như đã bị quên lãng: I, Robot - bản "chuyển thể" của bộ tuyển tập truyện ngắn cùng tên của Asimov.
Lý do mình để chữ "chuyển thể" trong ngoặc kép bởi vì dưới góc độ 1 tác phẩm chuyển thể thì cái phim này thực sự không ngửi nổi. Các nhân vật bị thay đổi quá nhiều so với nhân vật gốc, đến mức ngoài cái tên giống nhau ra thì gần như chẳng còn gì sót lại nữa. Thêm nữa, truyện lấy trọng điểm là 3 Định luật Rôbốt học và xoay quanh giải quyết các mâu thuẫn 3 Định luật ấy tạo ra, nhưng trong phim thì các Định luật trở thành 1 yếu tố nền cho một cốt truyện thiên về trinh thám Noir và technophobia nhiều hơn. Nói tóm lại, nó vứt bỏ 90% những gì làm nên tác phẩm gốc, và băm nát 10% còn lại
Nhưng hồi cấp 1, lúc chưa biết đến Asimov xem phim này thì mình thấy nó rất hay. Cách đây mấy năm biết đến Asimov rồi xem lại vẫn thấy hay.
Đáng nhẽ ra nếu phim này không bị gắn mác bản chuyển thể của I, Robot mà chỉ đơn thuần là phim lấy cảm hứng từ vũ trụ của Asimov thôi thì sẽ rất ổn. Và trên thực tế như về sau tìm hiểu thì đúng là ban đầu kịch bản hoàn toàn không dính dáng gì đến Asimov hết mà gần như thuần túy Sci Fi Noir. Nhưng sau khi bị ép phải dùng đến cái tên I, Robot, đội làm phim quyết định tích hợp một số yếu tố của tuyển tập truyện ấy vào. Và thực sự thì họ lồng ghép cũng không đến nỗi nào, chẳng hạn sự tích hợp của Định luật 0 về sau bọn rôbốt tự phát triển (mặc dù lờ đi giai đoạn khó khăn trước lúc phát triển Định luật này, khi Định luật 1 luôn tạo thành 1 vòng lặp logic không thể phá bỏ) hay cốt của mẩu truyện Little Lost Robot. Chỉ có điều như đã nói, nó quá xa tác phẩm gốc nên fan của Asimov cảm thấy như bị trêu ngươi.
Phim làm từ cách đây 15 năm hay gì đó, nhưng kiểu thế giới tương lai nó mô tả trông còn thực hơn rất nhiều phim hiện đại. Công nghệ và kiến trúc có pha trộn cả mới lẫn cũ, không "bẩn" thậm tệ và thuần túy như Cyberpunk mà cũng không sạch bóng không tì vết như chùi bằng Vim 24/7. Theme của nó xoay quanh đề tài kỳ thị sắc tộc và một số câu hỏi triết lý về khía cạnh đạo đức trong công nghệ, nhưng không bị kiểu nhồi sọ để tỏ vẻ "cấp tiến". Và mấy cảnh hành động có hơi cheesy một chút, nhưng nhìn chung xem vẫn ngon.
Nói tóm lại, I, Robot là một phim xứng đáng được nhớ đến nhiều hơn. Có thể nó không ngang được với Blade Runner và Minority Report, nhưng vẫn là một tác phẩm hay của Sci Fi Noir. Chỉ cần đừng xem nó như một bản chuyển thể của I, Robot do Asimov viết là được 🐧
***
Bài gốc được đăng trong group Hội thích truyện Sci Fi trên Facebook. Cùng ghé chơi group để thảo luận về bài viết hoặc đọc thêm các bài tương tự, bạn nhé.
↓