Trong làng SFF có một mảng khá thú vị gọi là "Filk Music," tức các loại nhạc lấy cảm hứng từ hoặc dựa hẳn trên một tác phẩm thuộc dòng SFF nào đó.
Bản chất từ Filk không có ý nghĩa gì cụ thể cả, đơn giản bởi vì nó vốn là một lỗi sai chính tả. Khoảng đầu thập niên 50, một thành viên của hiệp hội WSFA (Washington Science Fiction Association) tên Lee Jacobs có đóng góp một bài cho tạp chí Spectator Amateur Press Society với tiêu đề "The Influence of Science Fiction on Modern American Filk Music" (Ảnh hưởng của khoa học viễn tưởng đối với âm nhạc dân gian Mỹ hiện đại).
Bài viết bị biên tập viên không cho đăng bởi vì tác giả viết sai chính tả từ "Folk" (dân gian) thành Filk, và như vậy thì có khả năng trái luật về ấn bản phẩm "bẩn" của Mỹ lúc bấy giờ (luật Comstock). Tuy nhiên, biên tập của tờ tạp chí thấy từ ấy cứ buồn cười, thế nên luôn mồm nhắc đến nó, và về sau nó loang từ ông ta sang thế giới của fan Sci Fi & Fantasy, và từ đó nó gần như thành một phần không thể thiếu của dòng này.
Cũng như cái dòng văn nó vay mượn cảm hứng, nhạc Filk có rất nhiều dòng và thể loại. Ta có những bản nhạc mang tính truyền thống, đậm chất dân gian như cái từ gốc nó bị viết sai chính tả, chẳng hạn như bài "Jabberwocky" của Erutan
(https://www.youtube.com/watch?v=TlyrweRsILk) là phổ nhạc cho bài thơ "Jabberwocky" trong Alice in Wonderland; hoặc "Over the Misty Mountains Cold" của Destiny Cross (https://www.youtube.com/watch?v=ME5urFBf0kk), là phổ nhạc 27 khổ của bài thơ cùng tên trong The Hobbit. Ta có các bài pop parody từ những bài hát khác, chẳng hạn "Banelings" của Nerd Alert (https://www.youtube.com/watch?v=5PBElQnvfIg) là một bài hát về StarCraft chế từ "Baby" của Justin Bieber; hoặc "Can't Stop The Healing" của Instalok (https://www.youtube.com/watch?v=Snt9QlL4ZCo) là một bài hát về Overwatch chế từ "Can't Stop the Feeling" của Justin Timberlake. Còn có cả những bài rock tự sáng tác riêng, chẳng hạn "Upside Down" của Miracle Of Sound (https://www.youtube.com/watch?v=d4TsAOhUaI4) là một bài về Stranger Things, hoặc "Ordinarily Human" của Aviators (https://www.youtube.com/watch?v=nA-24U4vhv4) là bài về Blade Runner. Ngoài ra còn có những bài mặc dù không liên quan đến Filk, nhưng do gắn với một tác phẩm quá nổi tiếng nào đó nên về sau hay được kéo luôn vào, chẳng hạn như "Save Me" của Remy Zero (https://www.youtube.com/watch?v=LYdCzs5uPrI) là bài hát mở đầu của Smallville. Thậm chí ngay cả các ban nhạc và nghệ sĩ chính thống cũng có các tác phẩm Filk, chẳng hạn Iron Maiden với "Brave New World" (https://www.youtube.com/watch?v=4_FDjDwNygM) về gì thì rõ quá rồi, Metallica với "The Call of Ktulu" (https://www.youtube.com/watch?v=sWGOEWdV13M) là về huyền thoại Cthulhu trong thế giới của Lovecraft.
***
Bài gốc được đăng trong group Hội thích truyện Sci Fi trên Facebook. Cùng ghé chơi group để thảo luận về bài viết hoặc đọc thêm các bài tương tự, bạn nhé.
↓