Chuyển đến nội dung chính

Review series Animorphs của K. A. Applegate (viết bởi Lã Bảo)



🌕🌕🌕🌕🌕🌕🌕🌕🌗🌑

8.5/10

Nhã Nam sắp tới (“sắp” ở đây tương đương “soon” của Blizzard) sẽ cho bộ Animorphs, series Sci Fi nức tiếng một thời của các 8x và 9x, tái ra mắt độc giả. Giờ review tổng quan cả series trước để mọi người biết đường hóng :3.

Đây là 1 series Sci Fi thuộc diện YA, dành cho lứa tuổi teen, hay đúng hơn là cho giới tween (dưới 13 nhưng không còn trẻ con nữa). Có điều nó khác một trời một vực so với các cuốn YA Dystopia như Đấu trường sinh tử hay Làn sóng thứ 5. Series xoay quanh 5 thiếu niên Trái Đất + 1 thiếu niên ngoài hành tinh, có khả năng hấp thụ ADN của bất kỳ loài động vật nào và biến hình thành loài đó. Nhóm chiến hữu này dùng năng lực của mình tiến hành một cuộc chiến du kích chống lại cuộc xâm lăng bí mật của Yeerk, 1 chủng ốc sên ngoài hành tinh có khả năng kiểm soát não người. 

Mỗi 1 tập truyện lại có 1 cốt khác nhau, xoay quanh 1 hình biến mới, 1 chiến dịch mới của Yeerk, hay 1 sự kiện gì đó xảy ra trong đời của đám bạn. Vì cốt truyện đa dạng như vậy, thêm một cái nữa là tầm giữa series thì Applegate thuê nhà văn viết thay (bà vẫn lo nghĩ cốt chính và biên tập), nên cực kỳ khó để đánh giá chung về nội dung. Sẽ có tập hay đặc sắc, có tập nghe ngu ngu, có tập xúc động, có tập kinh dị, có tập hài (*khụ khụ*Vùng 91*khụ khụ*), có tập… ba chấm :v. Nhưng nhìn chung, các tập truyện đều chủ yếu chỉ để 1 người trong nhóm bạn dẫn để đi sâu vào nội tâm nhân vật, và thường xoay quanh 1 lốt hình biến chính để mô tả những bản năng, lối nghĩ của loài vật đó. 

Series mặc dù được liệt vào dạng cho cả trẻ em đọc được, nhưng truyện không thiếu các cảnh kinh tởm vô cùng. Riêng cái tả biến hình thôi, lúc xương thọc ra ngoài thịt, đảo chỗ, da chảy đi, cái cảm giác ngứa râm ran lúc lông mọc ra, cảm giác phỏi cháy như chết ngộp đã khiến mình hồi nhỏ đọc xong bị ác mộng. Thêm vào đó là các đoạn đánh nhau có rứt thịt, móc mắt, mổ ruột, moi gan, xẻo tay chân, rứt óc không thiếu thứ gì. 

Cái điểm hay nhất của series này là nhân vật của nó. Applegate viết nhân vật cực chân thực, cực gần gũi, ai cũng có 1 nét tính cách điển hình, nhưng bản thân nhân vật lại không hề bị định nghĩa chỉ bởi mỗi cái tính cách đó. VD: Marco là đại diện cho nhân vật “nghịch ngu,” luôn bình phẩm đủ kiểu tếu táo, trêu chọc không chừa bất cứ ai, và ai mà vào tầm ngắm của Macro thì thôi rồi, trêu cho mốc mặt : )). Nhưng Marco lại là người cực kỳ tinh ý, luôn chỉ ra những điểm chết người không ai khác nghĩ đến, và có đời sống nội tâm khá bi kịch. Có Jake là “cụ non,” đưa kế hoạch rất ổn, lãnh đạo cả nhóm đi hết nhiệm vụ này đến nhiệm vụ khác. Nhưng kỳ thực Jake lại cực kỳ tự ti về những quyết định của mình, và gần như tập nào cũng hối các quyết định mình đưa ra. Các nhân vật khác cũng có những đặc trưng như thế. 

Không chỉ đứng lẻ, cái cách các nhân vật tương tác với nhau cũng cực kỳ thú vị. Chẳng hạn Marco và Rachel tính cách gần như 2 thái cực, lúc nào cũng gấu ó với nhau, và một số tập còn viết dựa trên xung đột của 2 người này. Tobias và Rachel thì có quan hệ như Romeo với Juliet (lý do đọc truyện sẽ rõ) và cả 2 nhiều lần phải làm sợi xích ghìm nhau lại không để ai đi quá giới hạn. Jake với Marco thì là hai thằng bạn thân, ăn thua với nhau đủ kiểu, nhưng Marco và Jake cũng nhiều lần hỗ trợ tinh thần lẫn nhau. Có Tobias với Ax, hai người lạ trên mảnh đất quen, gắn kết bởi tình chiến hữu nhưng cũng giấu nhau nhiều thứ,… nói tóm lại, đọc vào series này, kiểu gì bạn cũng sẽ tìm được ít nhất 1 người để “về phe” và sau đó có thể sẽ phát mửa với chính phe của mình, và lại đồng cảm hẳn với một người mình ghét cay ghét đắng nào đó. 

Một điểm giúp truyện trở nên độc đáo là nó không coi độc giả là đồ ngu. Nói cách khác, nó không đơn giản hoá cái gì hết. Thường các truyện cho lứa tuổi tween với teen hay phân biệt khá rạch ròi phải trái đúng sai, và tình yêu tay ba thường là cái phức tạp nhất :v. Nhưng ở đây thì khác. Các tình huống, các chiến lược đưa ra 100% không hề tử tế một tí nào, đề ra những câu hỏi về đạo đức trong chiến tranh cực kỳ khó trả lời, và kết truyện lại dù các quyết định đưa ra đúng hay sai không ai biết. Các nhân vật, dù phản diện dù chính diện, luôn có hoài bão, lý do, câu chuyện đằng sau rất riêng, và sẵn sàng làm những việc không thể nào tưởng tượng nổi. Những vết sẹo tâm lý, những vật vã nội tâm, những bi kịch xã hội, không gì không xuất hiện trong này. Thế nên ta cảm giác series này như một lát cắt cuộc sống bình thường bê nguyên vào văn, với đủ sự tinh xảo, phức tạp của nó, không chỉ đơn giản là câu chuyện giữa thiện và ác đơn thuần, bởi đời vốn dĩ chẳng có gì là “thiện” và “ác” cả ngoài cách ta định nghĩa chúng.

Còn cái xây dựng thế giới thì hoo lee fawk, gần như 80% chỉ diễn ra trên Trái Đất, thiết tưởng không còn cách gì để xây dựng mới nhưng nhờ nhìn qua lăng kính loài vật mà cả những cảnh quan quen thuộc trên Trái Đất cũng chẳng khác gì thế giới ngoài hành tinh. Ta có thế giới đầy rẫy hiểm nguy của chuột, thế giới mấy triệu màn ảnh vỡ nát của ruồi, thế giới rung động và gió của gián, thế giới siêu vi trùng của… thôi nói ra lại lộ. Bên cạnh đó, đám thú được mô tả chi tiết không ngờ, mang lại những góc nhìn mới khiến bạn đọc vào sẽ cảm tưởng đang tả một giống ngoài hành tinh nào đó chứ không phải con kiến, con mèo, con cọp gì quen thuộc. 

Tiện nói đến ngoài hành tinh, những giống loài ngoài hành tinh xuất hiện trong truyện cũng rất đa dạng. Có thể nói không một loài nào giống loài người hết, và loài người là loài ngớ ngẩn nhất tiến hoá đứng trên hai chân. Mỗi loài ngoài hành tinh có văn hoá, cấu trúc sinh lý đặc biệt, có thậm chí có cả thần thoại, tuổi thơ, tục ngữ riêng, và được phân tích rất sâu trong series, đặc biệt các giống ngoài hành tinh chính. Thêm một cái hay nữa là người ngoài hành tinh không phải giống toàn năng như trong mấy phim Alien với Predator. Mỗi loài đều có một đặc điểm khá ưu việt, nhưng lại có điểm yếu cực kỳ chết người, muốn dùng là phải tính toán chiến lược cẩn thận.

Nhưng series này có một vấn đề là khá nhiều yếu tố trong truyện đòi hỏi phải quen thuộc với văn hoá Mỹ giai đoạn 80-90. Hồi mình đọc thì không hiểu nhiều cái lắm, nhưng chắc giờ mọi người sẽ không gặp vấn đề. Thêm 1 phần nữa là tác giả vốn là người mù công nghệ, lại còn viết truyện cách đây gần 20 năm, thế nên một số yếu tố công nghệ mang tính thực tế, chẳng hạn bảo mật web, hack web các kiểu  sẽ nghe rất xa lạ, thậm chí là điêu với mọi người. Khi đọc nên chú ý cái đó.

Animorphs có thể coi là series đã định nghĩa khẩu vị Sci Fi cho mình. Hồi nhỏ mình ngồi hóng từng quyển 1 ra, chắt chiu từng ngàn một để mua cho bằng được. Thế nên rất có khả năng bài review hơi có phần bị thiên vị. Nhưng không thể phủ nhận một điều là Animorphs là một series rất hay, với những bài học về tình yêu, tình bạn, tình cảm gia đình, mất mát, trách nhiệm, chiến tranh, lòng tự ti, lòng tự trọng, và vô vàn những đề tài sâu sắc khác. Khi bộ này ra, mọi người hãy tìm đọc, đảm bảo sẽ không tiếc. 

***


Bài gốc được đăng trong group Hội thích truyện Sci Fi trên Facebook. Cùng ghé chơi group để thảo luận về bài viết hoặc đọc thêm các bài tương tự, bạn nhé.