Bài về quyển Oceanic vừa đăng hồi nãy làm mình nhớ lại một cuốn khác bản thân từng review cách đây ít lâu. Cuốn đấy gần như là phiên bản nghịch đảo hoàn toàn của Oceanic, và sẽ chẳng ai thấy bọn này có thể dính dáng được gì đến nhau cả. Nhưng tréo ngoe thay, mình tin đồng chí đấy và Oceanic sẽ ghép được thành một cặp rất hợp để đọc cùng nhau. Tên nó là Ninth House.
Trong trường hợp anh em chưa biết, Ninth House là một cuốn Fantasy trinh thám, với cốt truyện xoay quanh một cô sinh viên năm nhất tại Đại học Yale phải đi điều tra một vụ án mạng bí hiểm vừa xảy ra trong khuôn viên trường. Nếu tra thử về Ninth House, anh em sẽ thấy nó rất hay được tác giả với nhà xuất bản tung hê là truyện dành cho người lớn, và gọi vậy trên lý thuyết cũng không phải là sai. Quyển này được viết theo một kiểu hardcore kinh khủng, cứ đi cách một trang là lại thấy toàn những cảnh máu me nhoe nhoét, những tệ nạn xã hội, những chiêu trò bẩn tưởi; nhân vật thì 10 người sẽ đến 9 hoặc ra tay thực hiện những hành động hết sức đồi bại, hoặc từng bị xã hội chà đạp theo những cách không thể nào tàn khốc hơn. Nói chung là Ninth House không phải một quyển truyện có thể đưa cho người dưới 18 tuổi đọc được đâu.
Tuy thế, nếu đọc sâu vào trong truyện, anh em sẽ thấy quyển này kỳ thực chỉ ngang tầm một cuốn sách YA, tức sách dành cho lứa tuổi mới lớn. Nó đúng là đen tối và bạo lực thật, và sẽ rất hiếm người dám đưa một quyển như vậy cho mấy thanh niên đang tuổi chanh muối với ô mai mơ đọc, nhưng nó vẫn toát lên một sự trẻ con và thiếu chín chắn. Cái chết của Ninth House là nó quá mê mải với những yếu tố xôi thịt, đến mức lơi là việc phát triển các thông điệp và cuộc bàn luận sâu sắc tiềm ẩn bên trong mớ bầy hầy đó. Thậm chí về cuối, Ninth House còn sút thẳng vào chính những thứ có thể giúp truyện thực sự có chiều sâu, hất phăng nó đi để tập trung vào một thứ rất lòe loẹt. Nếu chịu ghìm bản thân lại, tập trung vào những thứ “lành” và giản dị hơn, rất có thể Ninth House đã bứt được ra khỏi cái ngưỡng YA của mình rồi. Nhưng rốt cuộc, vì quá trọng những thứ bề nổi, Ninth House chỉ thể hiện rằng bản thân là một nhóc teen hơi bị edgy quá đà, chứ chưa lên được đến mức người lớn.
Oceanic thì ngược lại hoàn toàn. Như đã nói trong review đấy, cái quyển này xoay quanh hành trình lớn lên của một thằng cu dân miền biển, và vì bản chất của các truyện liên quan đến sự chuyển giao giữa tuổi ngây thơ và tuổi trưởng thành, Oceanic có thể được gọi là một tác phẩm YA. Trên thực tế, nó còn YA gấp bội Ninth House, bởi vì mọi thứ trong truyện diễn ra khá lành. Nó có một phân cảnh khá nhạy cảm, liên quan đến việc cu nhân vật chính tìm hiểu về tình dục, và ông tác giả tả đoạn đấy có phần hơi kỹ quá mức, nhưng độ tăm tối và cấm kỵ của cảnh đấy vẫn thua xa ngay cả phân cảnh “nhẹ nhàng” nhất trong Ninth House. Bên cạnh đó, vì đám trẻ con thời nay như thế nào thì anh em cũng biết rồi đấy, thế nên cái cảnh tả trong Oceanic không đến mức không cho chúng nó đọc được đâu.
Dẫu vậy, khi đọc sâu vào tác phẩm, mọi người sẽ nhận thấy Oceanic chững chạc hơn hẳn những câu chuyện cho tuổi mới lớn phổ thông. Mọi thứ nó khơi ra không đen tối, không nhơ nhuốc, nhưng vẫn duy trì được một sự hà khắc trần trụi rất chân thực. Mọi suy ngẫm và chiêm nghiệm về cuộc đời đều được nó chú trọng xoáy vào rất mạnh, rất nghiêm túc, chú trọng để lại những ấn tượng và dư vị sâu lắng trong lòng độc giả, chứ không dựa dẫm vào việc khiến cho người ta cảm thấy sốc giật đùng đùng. Và đáng chú ý nhất, Oceanic sẵn sàng bám theo những suy tưởng ấy cho đến tận cuối con đường. Khi hồi kết đến, nó cũng để nhân vật giải phóng mọi kìm nén và uất ức tích tụ theo một cách bùng nổ, nhưng mọi thông điệp và ngẫm ngợi cũ đều không bị gạt bỏ. Sự bùng nổ ấy là một phiên bản nối dài của thông điệp cũ, đóng vai trò bổ trợ cho nó chứ không soán ngôi nó. Thậm chí, sau khi cái cảnh bùng nổ kia qua đi, truyện vẫn tiếp tục lê thêm một đoạn dài nữa, để cho mọi thứ lắng hết xuống, và chốt lại với một sự bình lặng chẳng hề đao to búa lớn, nhưng lại ám ảnh và mang tính khơi gợi cao vô cùng.
Nói tóm lại, Ninth House và Oceanic như hai cái ảnh phản chiếu của nhau vậy. Một đứa thì sống chết ra vẻ đầu gấu nhằm chứng minh bản thân đã trưởng thành, nhưng vì gấu quá mà hóa thành trẻ trâu, thế nên rốt cuộc không được cho lên ngồi mâm người lớn. Một đứa thì chỉ lặng lẽ ngồi im ở chiếu dưới, gọi dạ bảo vâng rất lịch sự, nhưng phong thái cử chỉ đều lồ lộ vẻ chững chạc, từ đấy mà được đặc cách cho lên ngồi cùng với các cô các bác. Nhảy từ thằng này sang thằng kia hẳn sẽ mang đến cho anh em một trải nghiệm ảo lắm đấy.
***
Bài gốc được đăng trong group Hội thích truyện Sci Fi trên Facebook. Cùng ghé chơi group để thảo luận về bài viết hoặc đọc thêm các bài tương tự, bạn nhé.
↓