Cũng định review bộ này từ lâu rồi, nhưng mà
bao lâu nay sml với một mớ việc, giờ mới rảnh tay viết 🐧.
🌕 🌕 🌕 🌕 🌕 🌕 🌕 🌑 🌑 🌑
7.0/10
TL;DR
DC + Marvel bản chữ. Giải trí rất tốt. Hợp cho
thanh thiếu niên hoặc những người chưa muốn lớn.
CỐT
Artemis Fowl là một series Sci Fi Fantasy xoay
quanh những chuyến phiêu lưu của một thần đồng nhỏ tuổi người Ireland có tên
Artemis Fowl. Nhờ sự sắc sảo của mình, cậu đã phát hiện ra sự tồn tại của một
thế giới tiên ngầm dưới lòng đất, với những cư dân không chỉ sở hữu phép thuật
mà còn có một nền công nghệ tân tiến vượt bậc so với loài người. Ngay từ khoảnh
khắc Artemis khám phá ra bí mật ấy, gần như một chương mới đã mở ra cho cả thế
giới của tiên và loài người. Artemis thì có nguyên một thế giới với biết bao
châu báu, cả về vật chất lẫn tri thức và công nghệ, để tha hồ trục lợi. Về phần
Tiên Giới, họ giờ đây có cả một “ông” trùm thông minh kiệt xuất và đầy gian xảo,
kẻ nối dõi gia tộc tội phạm Fowl khét tiếng cần phải dè chừng.
Kết cấu cốt truyện cũng như mạch phát triển của
các tập trong series này có thể nói rất giống franchise Mission Impossible (nếu
Tom Cruise có nếp sống lành mạnh hơn chút). Mở đầu truyện sẽ luôn là một kế hoạch
được tính toán chi tiết hết sức tỉ mỉ, gần như không để sơ hở bất cứ điểm nào.
Tất nhiên, “gần như” khác hẳn với “hoàn toàn,” và không bao lâu sau, một sai lầm
gì đó xảy ra, và như một hiệu ứng hòn tuyết lăn, mọi thứ cứ phình to ra cho đến
khi nó lên mức thảm họa tận thế (đối với một trong hai hoặc cả hai thế giới,
tiên và loài người). Khi ấy, Artemis và LEPRecon (Ban Trinh sát trực thuộc Lực
lượng An ninh Tiên Giới) sẽ hoặc phải nghiến răng bắt tay với nhau, hoặc phải
tìm cách lừa lọc lẫn nhau để ngăn chặn thảm họa kia, hay ít nhất là hạn chế nó
xuống mức tối thiểu. Đó là lúc những pha hành động gay cấn nhất, những mưu mẹo
tài tình nhất dồn dập nối đuôi nhau xuất hiện, đọc thấy cuốn hút vô cùng.
Và khi thảm họa chính đã được giải quyết đâu
vào đó, tác giả sẽ gói hết tất cả lại một cách đầy gọn ghẽ, không để lọt bất kỳ
lỗ hổng nào trong mạch truyện. Những tiểu tiết vô lý hoặc hết sức lặt vặt,
không ai để ý từ đầu truyện đến giờ sẽ bất chợt trở nên ăn khớp. Cho dù một số
tập các chi tiết này chi ly và lằng nhằng đến mức nghe điêu quá đà, kể cả đối với
một series về thần tiên có súng laze và tàu không gian, nhưng chủ yếu ta sẽ thấy
thán phục ông tác giả vì đã suy tính sâu xa đến vậy.
Mỗi tập trong series này đều mang lại cho mình
cảm giác như xem một tập phim hoạt hình trên Cartoon Network thời những năm 90s
và 2000s (hay nói đúng hơn là xem băng lậu trên đầu từ, vì thời đó cáp chưa có 🐧 ), chẳng hạn như Powerpuff
Girls, Teen Titans, Justice League, BTAS, Kids Next Door, Shaolin Showdown,
Static Shock, Ozzy & Drix,… Nó có cái vẻ tưng tửng (hay còn gọi là “campy”)
của chúng, cợt nhả một cách rất thoải mái với độc giả, lồng cả những trò đùa trẻ
con mà vẫn rất hài hước với những thứ “người lớn” hơn, nhưng nếu không để ý thì
sẽ không nhận ra được.
Nhưng cũng như những series hoạt hình ấy,
Artemis Fowl còn lồng ghép cả những theme khá nghiêm túc vào trong mạch truyện,
chẳng hạn như tình bạn, lòng tin, ranh giới thiện ác, nghĩa vụ gia đình,… Có một
số tập tác giả đẩy mấy theme to tát như môi trường với thú hiếm vào hơi thô,
nhưng nhìn chung không hề gồng lên để ra vẻ mình là Adele lăn lộn trong vực
sâu, mà đan xen rất léo chúng với cái bản chất “điêu” của mình.
Ý TƯỞNG/THẾ GIỚI
Thế giới của loài người thì không có gì đáng
nói lắm, vì cơ bản nó là thế giới ngày nay của chúng ta. Tuy nhiên, tác giả rất
hay chọn bối cảnh thực hiện nhiệm vụ là những nơi xa lạ, thế nên cũng có khá
nhiều thứ mới mẻ theo từng tập để ta khám phá. Chỉ tiếc là nó không được chú trọng
đầu tư cho lắm, mà chỉ lướt đi theo kiểu cưỡi ngựa xem hoa, chủ yếu tả cảnh chứ
văn hóa con người không có mấy. Nhưng bù lại, thế giới tiên được đầu tư mô tả rất
sâu. Họ xét về không gian địa lý thì có hai thành phố lớn, 1 ngầm dưới lòng đất
(Haven), một ngầm dưới lòng biển (Atlantis). Cả hai đều có kiểu kiến trúc, văn
hóa, riêng, có trao đổi kinh tế và du lịch, các giai cấp xã hội khác nhau, chẳng
hạn như hệ thống hành chính cấp phép visa và cảnh sát quản lý phố phường, thế
giới tội phạm ngầm buôn lậu những thứ rất trời ơi đất hỡi, tiểu thương buôn bán
trong các khu chợ, các tập đoàn tài chính và công nghiệp lớn.
Bản thân dân tộc tiên cũng được phân loại ra
thành rất nhiều chủng loại, bao gồm sprite, pixie, elf, dwarf, gnome, goblin,
impling,… với những đặc tính, tập tục, năng lực riêng, chẳng khác nào các dân tộc
khác nhau trên Trái Đất. Tác giả còn biết lồng ghép rất khéo một số huyền thoại
của con người vào lịch sử của họ theo một cách rất tự nhiên và hài hước, tạo cảm
giác đây là một thế giới với bề dày lịch sử riêng biệt. Ví dụ như leprechaunt
(yêu tinh xanh trong thần thoại Ireland) thực chất chỉ là đọc trẹo của
LEPRecon, trong giai đoạn đồng phục của các chiến sĩ trinh sát còn xanh lét.
Công nghệ trong các tác phẩm này thì cũng như
trong Mission Impossible, James Bond, Kingsman, và ti tỉ phim thriller khác,
tân tiến hiện đại như hàng tương lai, có lời giải thích cụ thể đằng sau, nhưng
chủ yếu chỉ là tập hợp các từ nghe có vẻ khoa học để người đọc đỡ thắc mắc tại
sao lại có sự tồn tại của cái thứ như thế. Thú vị là các công nghệ trong series
này, đặc biệt là công nghệ của phe tiên, luôn được gắn kèm với những mẩu chuyện
vui về hành trình phát triển của nó, chẳng hạn những thí nghiệm thất bại, những
tai nạn thương tâm hoặc cười ra nước mắt, khiến cho mặc dù không giải thích quá
cặn kẽ nhưng chúng vẫn giữ được chất chân thực.
Oái oăm một chỗ là mặc dù có đến tận 2 thế giới
– thế giới của người và của tiên – nhưng Artemis Fowl lại cứ có vẻ chật hẹp ra
sao ấy, đặc biệt nếu đem so nó với một bộ tác phẩm cũng có hai thế giới khác
như Harry Potter. Trong Harry Potter, mặc dù bối cảnh chính là một trường cấp 3
(to như cái tòa lâu đài nhưng vẫn cứ là một trường cấp 3), nhưng lượng nhân vật
có thể nói là khá đồ sộ, và tạo cho thế giới ấy một vẻ sống động, đông đúc.
Riêng Artemis Fowl thì ngược lại, sử dụng bối cảnh là cả một thế giới tiên ngầm
dưới lòng đất khá rộng lớn, với tận 2 thành phố to vật vã khác nhau, chưa kể
còn bay đi tứ tung gần như mọi lục địa trên địa cầu để thực hiện các nhiệm/phi
vụ, nhưng dàn nhân vật chỉ quanh đi quẩn lại một số gương mặt đã xuất hiện từ tập
một, và mỗi tập thì thêm đôi ba nhân vật phản diện mới, và ngay cả số đó cũng
chẳng có gì là nhiều nhặn lắm.
Tiện nhắc đến nhân vật…
NHÂN VẬT
Bởi vì đây là truyện dành cho các độc giả trẻ,
tầm cấp 2 hoặc đầu cấp 3, thế nên nhân vật có phần hơi lố bịch, đậm chất
“comic,” và có thể nói là điểm yếu nhất của series này.
Điển hình nhất (và cũng ngứa nhất) là nhân vật
chính của truyện: Artemis Fowl. Như đã nói, nhân vật trong này sặc mùi comic
book, và Artemis gần như giống y xì đúc The Riddler trong truyện Batman. Giống
từ tính cách ngạo mạn, từ cái kiểu ăn nói trịch thượng toàn từ đao to búa lớn
cho đến bộ óc xảo quyệt, hiếu thắng và mức thể lực gió thổi là bay (trông cái
hình bìa cũng thấy ngoại hình giống 🐧 ). Nếu bạn nào chỉ biết đến siêu anh hùng Mỹ qua mấy phim Marvel thì
hãy tưởng tượng: đây là Tony Stark chưa dậy thì với cái mồm của Peter Parker,
tâm địa của Loki, óc khôi hài của Drax, và sức khỏe của Steve Roger (trước khi
nhồi steroid). Thanh niên này là một ông Biết Tuốt theo đúng nghĩa đen. Cái
quái gì trên đời này cũng biết, và biết ở mức độ ngang tầm Ph.D. Không phóng đại
gì đâu. Chính bản thân truyện đã mấy (chục) lần ghi toạc móng heo ra rằng cu
này đã nặc danh viết các nghiên cứu khoa học chấn động địa cầu, và “đồ chơi” cu
cậu phát minh đủ khiến Elon Musk phải lác mắt.
Dàn nhân vật phụ cũng ảo diệu chẳng kém. Cận vệ/đồng
minh thân cận nhất của Artemis là Butler, một người với khối óc bình thường
nhưng lại sở hữu cơ thể của Bruce Wayne, và batarang được thay bằng đạn 9mm.
Anh chàng này một tay cân toàn bộ tiểu đội SWAT (tên chính thức là LEP) của
Tiên Giới, chặn đứng cả một đạo quân goblin phóng lửa ầm ầm, bị quỷ khổng lồ
húc xuyên tim mà vẫn xộc tới bởi vì “I AM VENGEANCE, I AM THE NIGHT, I AM
BUTLER!” Sau đó có anh nhân mã Foaly, một Spider-man điển hình (nếu Peter bị ngựa
cắn), người đứng sau gần như 90% các công nghệ tân tiến của thế giới tiên, và
cái mồm mỉa mai châm chích không bao giờ chịu ngậm lại, kể cả khi chết đến sát
đít. Tiếp theo là Holly Short, Cô-tiên America rực lửa công lý và không ngại
phá luật để bảo vệ người vô tội…
Sơ sơ mấy người như vậy chắc đủ để mọi người
hiểu vấn đề với nhân vật trong truyện này rồi. Mặc dù tương tác giữa các nhân vật
đều rất nhộn, và dần dần về sau họ ngày một được tăng thêm chiều sâu cũng như
phức tạp nội tâm, cái sự “ảo tung chảo” của họ khiến cho thật sự rất khó để gắn
bó hay đồng cảm được với ai.
TỔNG KẾT
Nói tóm lại, đây là một bộ truyện hành động giải
trí vui nhộn. Nó có những xung đột đầy ngoạn mục, “lành” mà vẫn giật gân như
thường. Các đoạn đùa cợt được xen vào rất đúng thời điểm, giúp người đọc thực sự
cảm nhận được tác giả không “try hard,” nhưng không hề làm hỏng những đoạn cần
kịch tính hay xúc động như một số tác phẩm cùng thể loại giải trí hành động
khác (*cough*M**vel*cough*).
Nếu đang trong độ tuổi từ cấp ba trở xuống, đây sẽ là series rất đáng đọc. Nếu từ đại học trở lên, hãy thử cân nhắc xem liệu bạn có thể đọc bộ truyện này với tâm thái xem lại một series hoạt hình Toonami ngày xưa không, hay ít nhất là xem một Deadpool PG-13 không. Nếu được thì bạn sẽ có một trải nghiệm tuyệt vời. Nếu không thì có lẽ dàn nhân vật như nhảy ra từ những trang comic của nó sẽ khiến cho bạn thấy hơi dễ mất kiên nhẫn.
***
Bài gốc được đăng trong group Hội thích truyện Sci Fi trên Facebook. Cùng ghé chơi group để thảo luận về bài viết hoặc đọc thêm các bài tương tự, bạn nhé.
↓