Rất nhiều tác phẩm Sci FI hay chơi đùa với cái mô típ Utopia và Dystopia, bởi lẽ chúng quan hệ hết sức mật thiết. Vì thế giới ngoài đời thật quá phức tạp để thực sự có thể trở nên hoàn hảo, sự hoàn hảo chỉ có thể đạt được nếu ta chấp nhận hy sinh một vài khía cạnh của cuộc sống. Vấn đề quan trọng là chọn hy sinh khía cạnh nào, bởi lẽ dù có bỏ gì đi và sự hy sinh đó có hợp lý đến đâu đi chăng nữa thì cũng sẽ luôn có một bộ phận cảm thấy hy sinh như vậy là quá đà. Và tùy vào cách lập luận mà tác giả có thể khiến người đọc phải ngả nghiêng đủ đường trước bản chất của xã hội mình vẽ ra.
Ví dụ như trong hình bên dưới, hành động rôbốt chấp nhận chung sống hòa bình với con người sau khi đã trở nên ưu việt hơn hẳn bằng cách nhường nhịn con người theo kiểu trẻ con có thể được coi là một viễn cảnh Utopia, bởi vì ít nhất thì con người không bị tận diệt và vẫn sống được về cơ bản là yên ổn. Tuy nhiên, nó cũng có thể được nhìn nhận dưới góc độ một thế giới Dystopia, bởi vì con người đã mất ngôi vị độc tôn vào tay một tạo vật của chính bản thân mình, và phải tồn tại trong một cảnh sống thường xuyên phải nhận "bố thí", chứ thực chất không còn phục vụ mục đích hữu ích gì nữa.
***
Bài gốc được đăng trong group Hội thích truyện Sci Fi trên Facebook. Cùng ghé chơi group để thảo luận về bài viết hoặc đọc thêm các bài tương tự, bạn nhé.
↓