Chuyển đến nội dung chính

[SFF 101] Golden Age Science Fiction


 Theo sau Scientific Romances là đến Golden Age of Science Fiction, dịch ra là Thời kỳ Hoàng kim của Khoa học Viễn tưởng, kéo dài từ cuối thập niên 30s đến tận những năm 1950s tại Mỹ. 

Trong thời kỳ Scientific Romances, Sci Fi đã ít nhất được coi là một dòng văn riêng biệt, và bắt đầu có một số tạp chí chuyên đăng tải các truyện SFF hoặc chỉ riêng về SF. Tuy nhiên, Sci Fi lúc ấy vẫn như đứa trẻ chập chững biết đi, chưa khẳng định được mình là một dòng văn “cao cấp,” gần như chỉ xuất hiện trên các tờ “pulp magazine,” tức tạp chí in giấy báo rẻ tiền, và bị coi là dòng văn có mức giá trị ngang cái loại giấy bọn nó được in, và không được nhiều người biết đến. 

Đến khoảng cuối 1930s thì có một thay đổi lớn xuất hiện: John W. Campbell trở thành biên tập viên tạp chí Astounding Science Fiction. Dưới sự lãnh đạo của Campbell, Astounding Science Fiction cho đăng tải hàng loạt các tác phẩm Sci Fi thú vị và mới lạ, và giúp gầy dựng sự nghiệp của vô số nhà văn nổi tiếng như Isaac Asimov, Robert A. Heinlein, A. E. van Vogt,… Những gì Campbell thực hiện được có tiếng vang lớn đến mức làm cho Sci Fi… vẫn bị coi là rẻ tiền, nhưng được đông đảo công chúng biết đến. Nhiều người lấy luôn năm 1938, cái năm John W. Campbell chính thức thế chân F. Orlin Tremaine với vai trò biên tập của Astounding Science Fiction (Campbell thực chất làm biên tập từ năm 1937 dưới sự giám sát của Tremaine) làm năm bắt đầu của cái giai đoạn này. 

Rất nhiều môtíp với thuật ngữ Sci Fi vẫn còn được sử dụng rất nhiều ngày nay được ra đời và phát triển trong Thời kỳ Hoàng kim, chẳng hạn E. E. "Doc" Smith gần như một tay gầy dựng toàn bộ dòng Space Opera, hay Isaac Asimov giới thiệu ba định luật về rôbốt học kinh điển của mình trong truyện ngắn Runaround,… Trong giai đoạn này, các tác phẩm bắt đầu dần không còn quá đặt nặng vẽ ra các thứ khoa học “trên trời” nữa, mà chuyển sang khắc họa nhân vật nhiều hơn. Tất nhiên không đặt nặng không có nghĩa là lờ hẳn nó đi. Các tác phẩm Sci Fi Hoàng kim vẫn đưa ra những phát minh, sáng kiến khoa học rất dễ gây “choáng,” và khoa học trong các tác phẩm này gần như lúc nào cũng tốt đẹp, luôn là lời giải cho mọi vấn đề. Các tác phẩm giai đoạn này gây ảnh hưởng rất lớn đến các thế hệ những người sinh ra và lớn lên trong thời kỳ Thế Chiến II và Chiến tranh Lạnh.

Bắt đầu đến những năm 50s, thấy Sci Fi được chú tâm nhiều, và chưa kể các sự kiện như thả bom nguyên tử 1945, Nga phóng thành công Sputnik 1 năm 1957 và khơi ngòi cuộc chạy đua lên vũ trụ khiến cho đông đảo công chúng trở nên quan tâm đến khoa học và những điều kỳ diệu nó có thể tạo ra, các nhà xuất bản và truyền thông chính thống bắt đầu để ý đến dòng này. Trong quá trình dần tiến vào “mainstream,” để bỏ bớt cái hình ảnh rẻ tiền, “pulpy” hồi trước, Sci Fi bắt đầu tiến hoá tiếp, và cái thời đại Golden Age bắt đầu khép lại. 

***


Bài gốc được đăng trong group Hội thích truyện Sci Fi trên Facebook. Cùng ghé chơi group để thảo luận về bài viết hoặc đọc thêm các bài tương tự, bạn nhé.