Chuyển đến nội dung chính

Genre Roulette - "nồi lẩu" của các dòng văn


 Dọ bận quá nên phải mấy tháng liền mới đọc hết được một cuốn mới có tên là Noumenon. Quyển Hard Sci Fi này đọc rất hay, và đặc biệt là nó sử dụng một lối viết văn rất thú vị mà thường chỉ các tuyển tập truyện ngắn mới hay dùng, chứ tiểu thuyết dài ít thấy: Genre Roulette.

Roulette chính là cái trò cò quay trong các sòng bạc (hoặc còn gọi là quay đĩa ru lét). Người chơi sẽ quay một cái bánh xe với các ô điểm khác nhau, và viên bi trắng sẽ ngẫu hứng rơi vào một ô nào đó trên bàn cò quay.

Genre Roulette cũng có cơ chế "random" như vậy, với các ô điểm được thay thành các "ô" dòng văn. Thay vì giới hạn mình trong 1 dòng văn cụ thể như các tác phẩm khác, hoặc nếu viết đa dòng cũng sẽ cho các dòng đồng hành song song với dòng chính ở mức độ vừa phải, những tác phẩm viết theo kiểu Genre Roulette sẽ tự "chặt" bản thân ra thành những phần riêng, và mỗi phần sẽ có sự đảo dòng một cách cực kỳ bất ngờ, đột ngột, mặc dù theme chính vẫn giữ nguyên.

Cụ thể như trong quyển Noumenon này, tác giả lấy ý tưởng chủ đạo là con người phát hiện ra một vật thể nhân tạo dị thường nằm ở một thiên hà rất xa, và cả thế giới cùng chung tay đóng 1 con tàu đi lên đó để xem nó cụ thể là gì. Ý tưởng nền đó cùng với yếu tố Hard Sci Fi (tức luôn đề cao độ chính xác khoa học) chạy xuyên suốt một mạch tác phẩm, nhưng vì thiên hà kia phải đi mấy thế kỷ mới đến nơi, con tàu trở nên có "lịch sử" riêng của mình, và cứ mỗi một thời đại lịch sử trôi qua, tác giả lại đảo dòng văn một cách rất bất ngờ.

Ví dụ như ban đầu, lúc mới xây tàu, nó là một câu chuyện Space Opera thuần túy, tập trung chủ yếu vào việc tuyển mộ nhân sự và giải quyết các thách thức trong việc chế tàu, đọc rất giống Seveneves (hãy search group để biết quyển này về cái gì). Sang hồi tiếp theo thì bụp một cái nó trở thành một câu chuyện coming-of-age, kể về một cậu bé phải từ bỏ tuổi thơ và đối diện với thực tại của người lớn. Hồi tiếp thì chuyển phắt thành truyện trinh thám, khám phá thuyết âm mưu. Xong ồi bỏ cách mấy phần, đến một hồi khác tí nữa khiến mình quẳng luôn cả truyện, bởi vì nó trở thành thể loại YA người được chọn như Hunger Games (phước đời đến gần cuối thì có quả plot twist, không dùng mấy cái mô típ nhảm nhảm của YA để giải quyết). Đến hồi cuối cùng thì đọc gần như y hệt một cuốn về tương lai xa của H. G. Wells, hoặc các truyện pulp trong thập niên 50s... Nghe thì hổ lốn như thế nhưng mà truyện giữ mạch cực kỳ khéo, đọc vẫn thấy là một tác phẩm chung nhất chứ không phải một mớ tạp nham cái của khỉ gì đó.

Một điều cần phải chú ý là Genre Roulette có một thằng "em họ" cực kỳ dễ lẫn, đó là Genre Busting. Genre Busting cũng có đặc điểm là có sự xuất hiện của cực kỳ nhiều dòng văn, nhưng thay vì thay phiên nhau lên làm chủ đạo như Genre Roulette, chúng nó đồng loạt chen chúc nhau lên sâu khấu cùng một lúc. Hãy tưởng tượng các dòng văn (Genre) được bỏ vào trong một cái bao, sau đó cái bao ấy bục tung ra (Busting), và một mớ lẫn lộn cùng ồ ạt đổ tràn ra ngoài. Ví dụ điển hình nhất của Genre Busting là bộ Artemis Fowls, với sự pha trộn của Urban Fantasy, Sci Fi, Thriller, Conspiracy các kiểu, chẳng thể đặt hẳn nó vào đâu được cả.

Nhân đọc xong quyển này thì nói qua một chút về Genre Roulette vậy thôi, còn review đầy đủ của quyển Noumenon chắc phải tạm khất lại vì đang sml quá. Nhưng anh em nào đang thiếu cái để đọc thì cứ mạnh tay cơ cấu nó về nhé. Đọc đảm bảo hay.

***


Bài gốc được đăng trong group Hội thích truyện Sci Fi trên Facebook. Cùng ghé chơi group để thảo luận về bài viết hoặc đọc thêm các bài tương tự, bạn nhé.