Trong lịch sử, sự tiến bước của khoa học luôn đồng hành với những sự phản đối, bài xích nặng nề từ các tầng lớp khác nhau trong xã hội. Nguyên do là bởi bản chất của con người rất khó thích ứng với cái mới, đặc biệt khi họ đã hình thành một thế giới quan cố hữu từ suốt bao đời.
Chính thế mà các tác phẩm Sci Fi đa chiều sẽ không bao giờ "thả" cho yếu tố khoa học được phát triển tự do. Mô típ thường thấy (nhất là trong Cyberpunk và Dystopia) là họ khắc họa những mặt trái của công nghệ, vẽ lên những hệ quả tiềm tàng của nó để bản thân bối cảnh của tác phẩm ngấm ngầm hình thành một tư tưởng bài xích công nghệ trong tâm trí độc giả. Ngoài ra, còn một phương pháp khác trực diện hơn là tạo ra một nhóm người cực lực phản đối sự xuất hiện của công nghệ mới trong tác phẩm (phản đối có lý hay không thì còn tùy). Nhóm người ấy có thể là những người bị ảnh hưởng tiêu cực như đã nói ở trên, một cộng đồng khoa học khác với quan điểm đối lập, một nhóm khủng bố chống phá tổ chức hay sử dụng công nghệ mới, một cộng đồng tôn giáo cực đoan,...
Trong cuốn Six Wakes mà mình đang dịch, công nghệ sao chép vô tính mang lại sự bất tử cho con người cũng phải chịu vô số sự phản đối của rất nhiều tầng lớp trong xã hội, và vì những lý do khác nhau (cả hợp lý lẫn bất hợp lý). Dưới đây là một trích đoạn trong tác phẩm, thể hiện một trong số rất nhiều lập trường phản đối ấy:
----------
25 THÁNG CHÍN, 2282
"Hỡi các con của ta, chúng ta đã tiến rất xa trong cõi nhân gian của Chúa. Chúng ta đã tiếp quản được Trái Đất Người ban cho mình. Chúng ta đã tiếp quản được Luna và biến nó thành nơi cư ngụ. Thông qua khoa học, Người đã tặng chúng ta rất nhiều món quà.
Thật không may, Nghịch thù cũng lợi dụng khoa học để cám dỗ chúng ta. Chính con rắn ấy đã chế ra thuốc gây ngưng thai và giết hại những nhân mạng chưa chào đời của Đức Chúa. Nó lừa dối, và nó thầm thì xúi giục. Và chính con rắn đã cấp cho chúng ta công nghệ sao chép vô tính. Bởi vì còn ai có thể lan truyền lời lẽ của Nghịch thù hơn một đội quân vô hồn?
Nhiều người đã hỏi ý kiến ta. Đài Luna News Network đã hỏi ý kiến ta. Trên Trái Đất, đài CNN đã hỏi ý kiến ta. Một số con, mong Chúa phù hộ cho các con, đã hỏi ý kiến ta. Và dù là ai thì ta cũng sẽ lặp lại điều mà ta đã nói với tất cả các con: Khi một con người chết đi, linh hồn người ấy sẽ về với Chúa hoặc Nghịch thù. Nếu người kia sống lại, các con có nghĩ Chúa sẽ trao trả linh hồn không? Tất nhiên là không. Và cũng khó có chuyện con rắn từ bỏ món hoạnh tài của mình. Những kẻ hồi sinh dưới lốt bản sao đều không sở hữu hồn người, không được Chúa đưa đường chỉ lối.
Vô số kẻ bất đồng với ta! Bao cuộc tranh luận bùng nổ! Chúng có là người hợp pháp không? Chúng có thể tự kế thừa tài sản không? Giết một kẻ như thế có bị coi là giết người không? Đây sẽ là một quan điểm không mấy ai ưa, nhưng ta tin loại bỏ khỏi trần thế một kẻ không phải là con của Đức Chúa, một kẻ với linh hồn không thể thăng thiên không phải là giết người.
[Dừng lại chờ tiếng phản đối ngớt]
Món quà lớn nhất là sự hy sinh. Christ hiến dâng sinh mệnh của Người vì chúng ta. Một bản sao sẽ chẳng đời nào hy sinh; hành động ấy hoàn toàn vô nghĩa bởi vì ngày hôm sau, chúng sẽ có thể thức tỉnh và chết thêm lần nữa. Chẳng thứ gì còn có ý nghĩa nữa khi các con là một bản sao. Kể cả tình yêu, kể cả cái chết, kể cả cuộc đời.
Đức Chúa căn dặn Ngươi chớ giết chóc, không phải Ngươi chớ giết người, thế nên không, ta không khuyên các con lập ra một đạo quân săn lùng bản sao. Nhưng nếu các con gặp một kẻ tự xưng mình là một bản sao, hãy thương hại hắn. Hãy biết rằng các con đang nhìn vào trong mắt của một kẻ vô hồn. Đừng nghe hắn lập luận về gì hết, bởi lập luận của hắn không xuất phát từ một nơi có luân lý. Thiên đường của Chúa không chứa chấp hắn. Các bản sao còn tệ hại hơn những kẻ vô luân, những kẻ vô thần, những kẻ vi phạm Mười Điều Răn, bởi lẽ hành động của bè lũ vô hồn khởi nguồn từ một chốn vừa phi thiện, vừa phi ác. Chúng khởi nguồn từ một nơi chúng ta thậm chí còn chưa biết đến, và đó là điều khiến ta thấy hãi sợ nhất."
***
Bài gốc được đăng trong group Hội thích truyện Sci Fi trên Facebook. Cùng ghé chơi group để thảo luận về bài viết hoặc đọc thêm các bài tương tự, bạn nhé.
↓