Những anh em nào đã ở tương đối lâu trong group có lẽ sẽ vẫn nhớ rằng đâu tầm năm kìa, mình có share một danh sách các tác phẩm Fantasy hay nhất mọi thời đại do tạp chí TIME thực hiện, với những lựa chọn cực kỳ ngáo ngơ (anh em nào chưa biết vụ đó thì có thể xem lại ở đây: https://scifivietnam.blogspot.com/2022/08/danh-sach-100-tac-pham-fantasy-hay-nhat.html). Giờ có vẻ danh sách ấy đã có đối, bởi vì Esquire, một tạp chí cũng khá có tiếng khác, vừa đăng tải một danh sách các tác phẩm cũng hay nhất mọi thời đại nữa, có điều ở mảng Sci Fi.
The 50 Best Sci-Fi Books of All Time |
Danh sách của Esquire khác với TIME ở một chỗ thay vì mời các tác giả trong dòng về làm giám khảo đánh giá, phía Esquire để đội ngũ biên tập của mình chọn. Và cũng khác với TIME, Esquire giới hạn là mỗi tác giả sẽ chỉ được góp mặt vào danh sách đúng một lần thôi, và các series cũng chỉ được phép trưng ra đúng một thằng duy nhất làm đại diện chứ không được phép kéo cả họ hàng hang hốc nhà mình vào. Về phần bản thân tiêu chí đánh giá thì bên Esquire nói hơi mơ hồ hơn TIME, chỉ bảo là nhấn mạnh các tác phẩm mang tính đột phá và mang đến những điều mới mẻ cho dòng, chứ không nói rõ họ đánh giá tính nghệ thuật các kiểu ra sao. Thành quả thì anh em có thể thấy ở bên dưới.
Nếu nhìn vào đây, anh em sẽ có thể thấy rất nhiều vấn đề. Bất chấp rêu rao rằng mình chú trọng sự mới mẻ, trong này có cả một lố những tác phẩm kiểu The Echo Wife, The Resisters, Zone One, hay The Body Scout không giúp thúc đẩy cả dòng đi theo hướng mới nào hết. Chúng nó chỉ là mấy cuốn sử dụng lại các mô típ thriller/dystopia/cyberpunk kèm một tí tiền đề hơi lạ chứ chẳng khai phá gì độc đáo cả. Sự xuất hiện của mấy thằng này lại còn cực kỳ đáng ăn đòn khi chúng nó choán chỗ của những tác phẩm đã thực sự giúp định hình dòng văn, chẳng hạn truyện của H. P. Lovecraft, Harlan Ellison, Karel Capek, hay Jules Verne.
Vâng, anh em không đọc nhầm đâu. Đây là một danh sách các truyện Sci Fi hay nhất mọi thời đại mà không buồn đưa Jules Verne vào 🐧.
Và đấy là còn chưa kể đến việc cái danh sách này còn mấy lần dùng từ "Lovecraftian" để tả các tác phẩm mình giới thiệu, bất chấp chẳng thèm cho một tác phẩm nào của thanh niên vào đấy nhé 🐧.
Ngay cả nếu chỉ nhìn vào chất lượng văn của các tác phẩm trong này thì cũng thấy có vấn đề rồi. Mấy thằng vô cớ ngồi trong danh sách đã nói ở trên đều không có gì quá hấp dẫn về nội dung, nếu không muốn nói là còn cùi bắp nữa, thế mà có những thằng vì lý do gì đấy leo hẳn lên trên đầu những tác phẩm như A Canticle for Leibowitz, Solaris, A Clockwork Orange, với The Hitchhiker's Guide to the Galaxy mà ngồi. Ngay cả những đứa đúng là có chất lượng thật, kiểu The Long Way to a Small, Angry Planet, Shikasta, The Children of Men, hay Annihilation, sự xuất hiện của bọn nó trong danh sách vẫn khiến mình không khỏi gãi đầu, bởi vì bọn này làm gì đến mức hay vô đối. Có rất nhiều ứng viên khác có thể thế chân chúng nó mà không sợ đụng hàng với ai khác cả, chẳng hạn Flowers for Algernon, Schild's Ladder, The Prestige, Blindsight, Children of Time, hay Random Acts of Senseless Violence, nhưng bọn này không hề thấy bóng dáng đâu trong danh sách hết.
Sau hai cái danh sách này thì thấy đúng là mấy ông báo chí nên học cách tem tém cái miệng lại, có muốn biên bài tán dương để thúc sales (bởi vì nhìn vào mặt một số thành phần trong này thì mục đích của danh sách đã quá rõ ràng 🐧 ) thì nên chọn mấy từ khóa lành hơn tí. Tương cái “nhất mọi thời đại” vào xong để một đống lâu nhâu ngồi cùng mâm toàn các cụ, trong khi nhiều cụ khác còn chẳng có suất trên mâm, thì nó bỉ lắm.
***
Bài gốc được đăng trong group Hội thích truyện Sci Fi trên Facebook. Cùng ghé chơi group để thảo luận về bài viết hoặc đọc thêm các bài tương tự, bạn nhé.
↓