Hôm qua, bên cạnh cái bài về tạp chí Galaxy Science Fiction, mình còn có đăng một bài bàn về việc chính phủ Romania đã bổ nhiệm một con AI vào vị trí cố vấn. Hai bài đó gợi cho mình nhớ đến một truyện ngắn từng đọc trên một tạp chí khác, và nó cũng liên quan đến việc áp dụng AI vào việc hoạch định chính sách. Truyện đấy là National Mission System của Matt Fuchs.
 |
National Mission System gốc được đăng trên số tháng 8/2017 của Compelling Science Fiction, một tạp chí chuyên về Sci Fi miễn phí (anh em có thể tìm đọc số tạp chí đấy trong danh mục này: https://compellingsciencefiction.com/backissues.html). Truyện có ý tưởng nền là sau một vài cuộc bầu cử thảm họa và mấy ông tổng thống ăn hại, Mỹ đã quyết định đại tu toàn bộ Hiến pháp. Để đảm bảo Hiến pháp được sửa một cách thật công bằng, thay vì cho mấy ông nghị ngồi cãi cọ qua lại, người ta quyết định chế ra nguyên một con AI chuyên về luật, và để nó đề xuất xem nên sửa lại mọi thứ thế nào.
Vì cái truyện này khá ngắn, thế nên mình không thể nói sâu vào nó mà không làm lộ hết những tình tiết quan trọng được, nhưng truyện có động đến một số vấn đề rất giống với những gì đã được người dân Romania nêu ra lúc hay tin chính phủ bổ nhiệm con Ion làm tư vấn, bao gồm việc nó có thể sẽ bị tác động bởi những ý kiến bên ngoài và từ đấy đi lệch với nhiệm vụ, việc nó có thể bị giới hạn theo một số cách nhất định và trở nên có thiên kiến riêng, hoặc việc liệu những gì con AI đưa ra có thực sự hữu ích gì không khi rốt cuộc, kẻ cầm cân nảy mực vẫn cứ là con người. Truyện cũng đưa ra ý tưởng về một hệ thống quản lý nhà nước thay thế khá thú vị, mặc dù nghe cũng khá lạnh gáy nếu để hệ thống đấy cho một thứ không đủ tốt vận hành.
Anh em nào muốn biết cụ thể cái hệ thống đấy là gì cũng như những đưa đẩy khác của câu chuyện có thể đọc full ở đây nhé: https://compellingsciencefiction.com/stories/national-mission-system.html
***
Bài gốc được đăng trong group Hội thích truyện Sci Fi trên Facebook. Cùng ghé chơi group để thảo luận về bài viết hoặc đọc thêm các bài tương tự, bạn nhé.
↓